0000005(4)

niania się płynu mózgowo-rdzeniowego i w okolicy ziarnistości, w .sąsiedztwie dużych zatok żylnych, a więc w okolicach przesączania się płynu mózgowo-rdzeniowego: stąd miejsca prcdvlekcvjne oponiaków są następujące: zatoka strzałkowa opony twardej (sinus langitudinalis}. guzek siodła tureckiego (tubereulum sellae turcuae), blaszka sitowa ‘lamina rribrosa), rynienka nerwów węchowych (meningiama suki olfas-torii), zatoka klinowa sinus sphenoidalis), zatoka jamista , sinus cauerno-sus). Ogólnie mówiąc, oponiaki występują przeważnie u podstawę oraz u "klcpistośri czaszki, zwłaszcza na przestrzeni płatów' czołowych, rzadziej skroniowych, ciemieniowych i potylicznych. Są to guzy powoli rosnące, rozsuwające i uciskające tkankę mózgową; wskutek tego wytwarzają one często niszę w mózgu na podobieństwo krwiaków. Dlatego też przebiegać mogą przez wiele lat bezobjawowo. w każdym razie nie powodując wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego. Symptomatologia ich jest różnorodna w zależności od umiejscowienia oponiaka oraz od budowo- histologicznej.

Rozpoznanie kliniczne opiera się na następujących danych:

1)    długa historia choroby, np. w-iclc lat trwające napady padaczkowe: zdarza się jednak i nagły początek spowodowany raptownym obrzękiem mózgu;

2)    łagodny przebieg, nieraz wiele lat trwający;

3)    zmiany kostne w postaci miejscowego zgrubienia kości (hyperosto-sis) na zewnątrz lub wewnątrz kośćca czaszki (ostitis lub periostilis osteoplastica);

4)    miejscowe rozszerzenie naczyń czaszki na rentgenogramach;

5)    nieraz słyszalne szmery naczyniowe w oponiakach naczyniastych (meningioma uasculare):

6)    niekiedy ogniska zwapniale na rentgenogramach • piaszczaki;•. Oczywista, iż o ściślejszym rozpoznaniu decydujące i bardzo pomocne, jak zresztą we wszystkich sprawach uciskowych śródczaszkowyeh, są: odma czaszkowa, arteriografia i elektroencefalografia.

Oponiaki najczęściej zdarzają się w okolicy czołowej i ciemieniowej, ale nierzadko również u podstawy czaszki w okolicy skrzydeł małych kości klinowej. Na skutek ucisku wywieranego przez guz na kościec czaszki dochodzi nieraz obok rozrostu wręcz przeciwnie do zaniku kości, jej ścieńczenia, a nawet przebicia, jak to ma miejsce zwłaszcza w lus< e kości skroniowej (należy różnicować w tych przypadkach z plasmocytoma. przerzutami nowotworu do kości czaszki, kiłą itd,); w przypadkach zaniedbanych guz przerastać może kość na zewnątrz czaszki.

Poniżej podaję cechy znamienne dla umiejscowienia najczęściej spotykanych Oponiaków śródczaszkowwch.

Opuniak Oponiak kości sitowej 1 u b rynienki w ę c h o w e j. rynienki (.zę^to obustronny, dużych rozmiarów, rozrasta się w przedniej jamie ,\-rlwu- i ₍ /aszkowej, powoduje obniżenie lub zniesienie węchu, zanik pierwotny

406