100220111092

30. ŚNIADECKI*. NAIMHY 187

30. ŚNIADECKI*. NAIMHY 187

y

i

■

i

Ta sama (poczciwa prostota wydaje się i w owych gdzie się autorowie starają wszystko wytłumaczyć nijakiej. Tak np. każdy nasz „Dom zajezdny” jest iryrsźnie, »>dla podróżnych”; tak każdy „wekslarz”²³ jest i»d]fl odmienienia rozmaitej monety”; lubo ci panowie mają spoję gramatykę, która się bardzo różni od Kopczyń-ijfjego⁸⁰. Jeden albowiem mienia „różne moneta”, drugi „różni [monety” albo „różnego moneta”. Słowem, jak jest nieognmiozona liczba wekslarzy, zwłaszcza na Niemieckiej i Rudnickiej ulicy, .tak w ich napisach nieskończone wariacje, a zawsze piękne.

Ten gatunek przemysłu jest dziś izupełnie w ręku ludu Izraela^ i musi być dosyć korzystny, jak skoro się tego rodzaj! Sklepy mnożą a mnożą. Siedzący w tych sklepikach dostojni kapitaliści ogromną swoję, bo niekiedy storu-blową gotowiznę liczą codziennie od rana do wieczora. D^Kego, zbliżając się do tych kramów, słychać z daleka niezmierny brzęk pieniędzy, co — jakem nieraz uważał ■— dziwnie zastanawia naszych młodych paniczów, którzy się przechodząc przysłuchują, a czasem z cieka-woiśc1zaglądają do sklepu; tudzież naszych wieśniaków, którży stojąc w zachwyceniu, drapią się za ucho.

*1wekslarz (z niem.) — przedsiębiorca trudniący się wymianą ^waluty za określoną opłatą; prowadzący kantor wymiany 'pieniędzy.

⁹⁰ Onufry Kopczyński (1735—1817) — pijar, „prawodawca języka polskiego”,. autor wielu dzieł gramatycznych. Położył podwaliny pod językoznawstwo polskie w okresie, gdy Polska stałapię tylko -„krajem języka polskiego”. Gramatyka języka ^polskiego (Warszawa 1817) odgrywała poważną rolę w podtrzymywaniu świadomości narodowej, toteż rosyjskie władze szkolne usuwały ją z nauczania w szkołach polskich na ziemiach zabranych. Dla Śniadeckich w Wilnie, a dzielili z nimi ten dogląd szubrawcy, Kopczyński był wyrocznią, w Królestwie wszakże krytyka jego gramatyki okazała się płodna dla dal-rozwoju nauki o języku.