2011 01 10 14 53 53 01

4

Kontrola legalności aktów instytucji - stwierdzanie nieważności

Kluczowe miejsce w systemie ochrony prawnej w Unii Europejskiej zajmuje kontrola działań i zaniechań instytucji Unii. Jeśli chodzi o prawo wspólnotowe, to kontrola ta może być dokonywana w kilku komplementarnych procedurach, tj. poprzez:

•    skargę o stwierdzenie nieważności aktu instytucji na podstawie art. 230

TWE,    Tl

•    zarzut bezprawności rozporządzenia na podstawie art. 241 TWE (kontrola incydentalna),

•    skargę na bezczynność instytucji na podstawie art. 232 TWE,

•    skargę odszkodowawczą na podstawie art. 235 w związku z art. 288

ust. 2 TWE,    1

•    procedurę pytania prejudycjalnego.

Szczególne miejsce w tym systemie zajmuje niewątpliwie skarga na podstawie art. 230 TWE, będąca przedmiotem niniejszego rozdziału.

4.1.    Skarga o stwierdzenie nieważności aktu instytucji na podstawie artykułu 230

Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską

4.1.1.    Regulacja

Artykuł 230 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską

Trybunał Sprawiedliwości kontroluje legalność aktów uchwalonych wspólnie przez Parlament Europejski i Radę, aktów Rady, Komisji

„C innych niż zalecenia i opinie, oraz aktów Parlamentu Europej-

' ^Ł ^'zmierzających do wywarcia skutków prawnych wobec podmio-ski^e&^u . .

tó\v trzecich.

tym celu Trybunał jest właściwy do orzekania w zakresie skarg iesionych przez Państwo Członkowskie, Parlament Europejski, Ra-lub Komisję, podnoszących zarzut braku kompetencji, naruszenia istotnych wymogów proceduralnych, naruszenia niniejszego Traktatu lub jakiejkolwiek reguły prawnej związanej z jego stosowaniem lub

nadużycia władzy.

jrybunał Sprawiedliwości jest właściwy, na tych samych warunkach, do orzekania w zakresie skarg wniesionych przez Trybunał Obrachunkowy i przez EBC, zmierzających do zapewnienia ochrony ich prerogatyw. Każda osoba fizyczna lub prawna może wnieść, na tych samych warunkach, skargę na decyzje, których jest adresatem oraz na decyzje, które mimo przyjęcia w formie rozporządzenia lub decyzji skierowanej do innej osoby dotyczą jej bezpośrednio i indywidualnie.

Skargi przewidziane w niniejszym artykule powinny być wniesione w terminie dwóch miesięcy, stosownie do przypadku, od daty publikacji aktu lub jego notyfikowania skarżącemu lub, w razie ich braku, od daty powzięcia przez niego wiadomości o tym akcie.

4.1.2. Charakter skargi i jej przedmiot

Rolą skargi z art. 230 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską jest usunięcie wadliwego aktu z obrotu prawnego, co następuje wskutek obalenia domniemania ważności (legalności) przysługującego każdemu aktowi Wspólnot', niezależnie od jego ewentualnie dostrzegalnej wadliwości. Domniemanie to potwierdził m.in. wyrok w sprawie 15/85 Consorzio Cooperative d’Abruzzo przeciwko Komisji.

¹ Por.: wyrok ETS z dnia 12 lipca 1957 r. w sprawach połączonych 7/56 i 3-7/57 Dineke Algera, Giacomo Cicconardi, Simone Couturaud, Ignazio Genuardi, Felicie Steichen przeciwko Wspólnemu Zgromadzeniu EWWiS, Zb. Orz. 1957-1958, s. 39, Pkt V(l).