212 213 2

zacofani i nic nie rozumieją. Obiektywnie należy przyznać, że jedni i drudzy mają wiele racji: świat współczesny stwarza niespotykane dotychczas zagrożenia, co może wywoływać cynizm u młodych ludzi, lekceważenie życia, które tak łatwo można stracić w jakimś kataklizmie dziejowym. Dlatego rodzice powinni pomagać swym dzieciom w wyborze takich wartości, dla których warto pracować i żyć, do których dąży się pokonując codzienne trudności.

Potrzeba znalezienia sensu życia w okresie, który można nazwać progiem młodości, jest jedną z najważniejszych potrzeb psychicznych- Dziecko nie zastanawia się nad tym problemem, żyje teraźniejszością, a przyszłość nie potrafi go niepokoić. Sytuacja zmienia się, kiedy młody człowiek stawia sobie pytania: „Dokąd idę i po co?” „Kim jestem? Jakim mam być w przyszłości, jaki jest sens tego, co robię, jaki jest sens mojego życia?” Nie są to łatwe pytania, nie ma łatwych na nie odpowiedzi. Dlatego należy mu pomóc w wyborze takiego celu, który byłby zarówno porywający, jak i możliwy do realizacji.

Życie chwilą, z dnia na dzień, bez jasno określonych perspektyw, skłania do szukania prostych uciech, oszałamiających rozrywek, które pozwalają zapomnieć o doznanych zawodach czy niepowodzeniach. A stąd już krótka droga do alkoholu i narkotyków. W okresie dojrzewania młodzi próbują tego, co jest zakazane, co dorośli rezerwują dla siebie. W wieku lat 16—18 nie jest to już często udawanie dorosłości, ale chęć ucieczki od rzeczywistości w namiastkę szczęścia i zapomnienia.

Alkoholizm w naszym kraju stał się jedną z głównych klęsk społecznych. Mimo różnych form walki z tym nałogiem rezultaty są wciąż niewielkie, a wiek osób sięgających po butelkę stale się obniża. Statystyki wskazują, że wczesne rozpoczynanie picia alkoholu (zwłaszcza wysokoprocentowego) najczęściej przeistacza się w późniejszy nałogowy alkoholizm. Notuje się przypadki częstowania trunkiem nieletnich w czasie rodzinnych libacji, a także karygodne praktyki pijaństwa w szkołach przyzakładowych i w czasie praktyk robotniczych¹.

Nie będziemy przytaczać argumentów świadczących o szkodliwości tego zjawiska, także palenia tytoniu, odurzania się lekami czy narkotykami, gdyż są to sprawy zbyt dobrze znane, mówi się i pisze o nich wiele. Pragniemy jedynie pokazać proces wchodzenia na ten niebezpieczny grunt. Młody chłopak (są to najczęściej chłopcy) chce jak najszybciej uniezależnić się od dorosłych i zade-

213

1

Dojrzewanie... , s. 466.