32 33 2

Szkoła pleców — trening zachowań i nauka ruchu

Szkoła pleców uczy prawidłowych dla pleców sposobów zachowania się, wprowadza elementy składające się na ogólne dobre samopoczucie.

Szkoła pleców, widziana bardziej szczegółowo, jest treningiem zachowań — uczy ruchu, który prawidłowo obciąża kręgosłup. W praktyce najczęściej stosowane są metody, które często wykorzystuje się w stosunku do dzieci i młodzieży. Okazało się, że właśnie w początkach motorycznego procesu nauczania (nauka jakiegoś ruchu) szczególnie ważne są optyczne i werbalne przekazy informacji.

Uczestnicy kursu szkoły pleców naśladują sposoby zachowania się, na przykład prawidłowe schylanie się, demonstrowane przez prowadzącego kurs lekarza lub fizjoterapeutę lub prezentowane na video czy przezroczach. Odpowiednie, pozytywne kierowanie prowadzącego kurs, naśladowanie prawidłowych wzorców ruchowych (z jednoczesną samokontrolą w lustrze) wpływają na wzmocnienie tendencji do zachowania wyuczonych wzorców. Nauka wykorzystująca doświadczenie innych jest metodą nadzwyczaj ekonomiczną. W krótkim czasie można nauczyć się wielu struktur ruchowych stosowanych na co dzień (noszenie, schylanie się, wstawanie, podnoszenie itd.). Z własnych obserwacji wiemy jednak, że istnieje duża różnica pomiędzy nauczeniem się pewnego wzorca ruchowego, a stosowaniem go w życiu codziennym.

Prostą metodą pokonania tej trudności jest samoobserwacja (self monitoring). Jakże często schylamy się w ciągu dnia, nie rejestrując tego świadomie. Zwróćcie przez jeden czy dwa dni uwagę na to, jak często schylacie się i myślcie o tym, by schylać się z prostym tułowiem! Możecie wówczas zmienić sposób zachowania i polepszyć kondycję własnych pleców.

Samoobserwacja ma jeszcze inny aspekt pozytywny. Szkoła pleców oznacza mianowicie długotrwałe zmiany przyzwyczajeń życiowych, a nie tylko naukę pojedynczych wzorców ruchowych redukujących obciążenie. Jak obrazują liczne opracowania, systematyczna samoobserwacja wzmacnia działanie terapeutycznych i profilaktycznych zabiegów.

Pozytywny wpływ na wzorce ruchowe ma także odpowiednie wyposażenie miejsc pracy i urządzenie mieszkania, ponieważ dobrze dostosowane otoczenie może wpłynąć bezpośrednio lub pośre-jnio na codzienne zachowania korzystne dla naszych pleców.

Mała wskazówka do zastosowania w domu: w miejscu, przy którym najczęściej nieprawidłowo poruszacie się, niech będzie to na przykład dolna szuflada szafy, przyklejcie jakiś kolorowy punkt, który przypomni wam za każdym razem o prawidłowym sposobie schylania się. Pomoże to zautomatyzować prawidłowy ruch i odciążyć w ten sposób plecy.

Sprawdzoną, świetnie działającą metodą przyswojenia sobie kompleksowych wzorców ruchowych jest, zaczerpnięty z psychologii sportu, „trening mentalny". Polega on na intensywnym wyobrażaniu sobie określonej sytuacji ruchowej, na przykład wyobrażamy sobie, że w prawidłowy sposób wyjmujemy ciężką skrzynkę z samochodu. Ruch obrazowo przebiega przed naszymi oczami. Dzięki zastosowaniu „treningu mentalnego" możemy pozytywnie wspomagać proces nauki. Wymagane jest, abyśmy wcześniej mieli już wyobrażenie idealnego wzorca ruchowego, który dobrze jest przećwiczyć przedtem z pomocą własnej lub cudzej korekty. „Trening mentalny" wymaga pełnej koncentracji, ćwiczyć najlepiej w spokojnym, lekko przyciemnionym pomieszczeniu. Powodzenia!

33