36 37

W rozważaniach metodycznych osadzonych w nurcie tak zwanej pedagogiki Ignacjańskiej, nawiązującej do dzieła Ignacego Loyoli (pedagogiki stosowanej współcześnie w szkołach prowadzonych przez jezuitów), W. Kubik zadaje pytanie: „Jaka jest dynamika procesu nauczania - uczenia się w pedagogice Ignacjańskiej obejmującego pięć stopni: kontekst, doświadczenie, refleksja, działanie, ocena?”¹.

Przedstawiona typologia problemów badawczych ustawionych na osi teoretyczność - praktyczność nie jest układem przeciwstawnych sobie biegunowo elementów. W poznaniu pedagogicznym i w praktyce wychowania, kształcenia i samokształcenia człowieka teoretyczność i praktyczność splatają się ze sobą, chociaż różne są stopnie nasilenia tych składników w zależności od rodzajów problemów. Fakt osadzenia pedagogiki w praktyce czyni z tej dyscypliny naukę społecznie użyteczną. Istnienie w poznaniu pedagogicznym, w pedagogicznych badaniach naukowych bezpośredniej lub pośredniej więzi teorii z praktyką powinno mieć znaczenie dla wykorzystywania w praktyce pedagogicznej wiedzy teoretycznej. Odbywać się to może nie tylko przez coraz lepsze przygotowywanie nauczycieli i wychowawców do wykorzystywania teoretycznej wiedzy pedagogicznej, do przetwarzania jej treści i formułowania przesłanek metodycznych, lecz także przez przybliżanie przez teoretyków, na przykład w formie przykładów i wniosków, wiedzy teoretycznej do praktyki. Warto więc pamiętać przy formułowaniu problemów badawczych w pedagogice zarówno o ich walorach poznawczych, jak i o ich odniesieniu do praktyki.

Przybliżenie teoretycznej wiedzy pedagogicznej do praktyki nie może jednak pozbawiać nauczycieli możliwości samodzielnej refleksji krytycznej i twórczej. Odpowiednie wydaje się tu przytoczenie bajki Antho-ny’ego de Mello Jedz sam owoce-.

„Pewnego razu uczeń skarżył się mistrzowi:

- Opowiadasz nam różne historie, a nigdy nie odkryjesz ich znaczenia.

Mistrz odpowiadał:

- Czy byłbyś zadowolony, gdyby ci ktoś ofiarował owoc i pogryzł go przedtem?”⁹¹

⁹¹ A. De Mello SJ, Śpiew ptaka, przeł. H. Pietras SJ, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka2001,s. 13.

37

1

W. Kubik, Dynamika procesu nauczania - uczenia się w pedagogice Ignacjańskiej, w: „Rocznik Wydziału Pedagogicznego Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej IGNA-TIANUM”, Kraków: Wydawnictwo WSF-P IGNATIANUM 2003, s. 87-88.