76 77 2

Ryc. 21. Rozstępy ciążowe (ze zbioru Z. Orłowskiego).

Ryc. 22. Lipodystrofia poinsulinowa (a. b).

Zdarzają się przypadki, w których zanikłe miejsce wypełnia się w najgłębszym punkcie zagłębienia po 3—6 tygodniach stosowania insuliny. Toteż nie można uznać za całkiem wyjaśnioną przyczynę powstawania zaniku poinsulinowego podskórnej tkanki tłuszczowej. Zanik taki sam spostrzega się także w moczówce prostej (diabetes insipidus) w miejscach wielokrotnych wstrzykiwań hormonu tylnego płata przysadki.

Z zaprzestaniem wstrzykiwań insuliny w to samo miejsce zanik poskómej tkanki tłuszczowej z czasem cofa się samorzutnie. Może wszakże trwać latami.

Owłosienie ciała może ulegać w chorobach zaburzeniu w kierunku nadmiernego (hypertrichosis s. hirsutismus) lub niedostatecznego (hypotrichosis) owłosienia aż do zupełnego jego braku.

U kobiet wzespoleCushinga stwierdza się zarost na górnej wardze, na bródce, pod pachami, na kończynach, w okolicy brodawek sutkowych oraz zarost w okolicy spojenia łonowego o typie owłosienia męskiego. Owłosienie typu męskiego w dolnej części brzucha stwierdza się nierzadko u kobiet na tle zaburzeń hormonalnych. Bardzo skąpe owłosienie pod pachami i w okolicy łonowej spostrzega się m.in. w zespole gonad szczątkowych. U mężczyzn brak zarostu na twarzy (wąsy, bródka), bardzo słabe i delikatne owłosienie w okolicy pachowej i łonowej, a jednocześnie bardzo obfite na owłosionej części głowy spostrzega się we wczesnym eunuchoidyzmie. U mężczyzn o budowie kobiecej owłosienie w okolicy łonowej przybiera kształt owłosienia typu kobiecego w postaci trójkąta podstawą zwróconego ku górze zamiast kształtu odwrotnego, który jest znamienny dla mężczyzn.

Po ciężkich chorobach, również po zatruciu talem nieraz spostrzega się bardzo obfite wypadanie włosów w związku z zaburzeniem odżywienia, przy czym z czasem włosy odrastają.

Zupełna utrata włosów na głowie może być wywołana urazem psychicznym.

Zmiany odżywienia. Na tle zaburzenia odżywienia skóry mogą tworzyć się odleżyny, pękanie skóry i paznokci, ścieńczenie skóry, zgrubienie kolbkowate końcowych członów palców rąk, paznokcie o kształcie szkiełka zegarkowego, wypadanie włosów, brwi itp.

Ryc. 23. Łuszczenie się skóry dużymi płatami na tułowiu w płonicy (wg Topa).

Ryc. 24. Łuszczenie się skóry dużymi płatami na stopach w płonicy (wg Wateffa).

77