biochemia 3

Rodzaje mięśni-jedna z podstawowych tkanek zwierzęcych. Składa się z włókien mięśniowych, zbudowanych z miocytów(zespołów komórek mięśniowych), posiadających zdolność do aktywnego kurczenia się.

TKANKA MIĘŚNIOWA Wyróżnia się następujące rodzaje tkanki mięśniowej:

Tkankę mięśniową poprzecznie prążkowaną szkieletową.

Tkankę mięśniową poprzecznie prążkowaną sercową Tkankę mięśniową gładką.

W stosunku do tkanki mięśniowej zwyczajowo stosuje się specjalne nazwy, które opisują poszczególne jej składniki. Cytoplazma komórek mięśniowych nazywana jest sarkoplazmą, błona komórkowa -sarkolemą, a siateczka śródplazmatyczna - siateczką sarkoplazmatyczną (gr. sarkon - mięso).

MIĘŚNIE SZKIELETOWE ( skełątal muscle ) Komórki mięśpłdwe pochodzą z mezodermy . Komórki mięśni szkieletowych powstają z fragmentów mezoderm/zwanych miotomami. Komórki miotomów przekształcają się w prekursory komotek mięśniowypHnazywane mioblastami. W dalszym etapie embriogenezy każde włókno mięśniowe^wstaje^rzez połączenie się wielu komórek prekursorowych (mioblastów). W czwartym tygodniu rozwojtsząradkowego mioblasty ulegają fuzji, tworząc miotubule. W miotubulach dochodzi do wytworzenia filaradrubw - miozynowych i aktynowych.

Mioblasty, które nie uległy fuzji, tworzą macierzysfeskomórki mięśni szkieletowych, zwane komórkami satelitarnymi. Komórki te znajdują siędw stanie spocz>qku i uaktywniają się w razie potrzeby (regeneracja mięśnia po uszkodzeniu, intensywne treningi). Wzrost mięśni odbywa się poprzez zwiększenie liczby miotubuli oraz poprzez zwiększenie ich masy.

Budowa tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa składa się z długich cylindrycznych komórek nazywanych włóknami. Ich długość może dochodzić do kilkudziesięciu centymetrów, a średnica waha się od 10 do 100 pm. Komórki te są wielojądrowe. Stosunkowo nieduże jądra ułożone są tuż pod sarkolemą . Liczba jąder w poszczególnych komórkach może się wahać od kilkuset do kilku tysięcy.

Głównym składnikiem cytoplazmy komórki mięśniowej są miofibryle . Są to włókięnka o średnicy 1-2 pm, tworzące pęczki o równoległym ułożeniu. Miofibryle składają się z białek posiadających zdolności kurczenia się. W zależności od liczby miofibryli włókna mięśniowe dzielimy na białe (ubogie w sarkoplazmę, szybciej kurczące się, ale także ulegające szybszemu znużeniu) i czerwone (bogate w mioglobinę i sarkoplazmę, wolniej kurczące się, ale także trudniej ulegające znużeniu). Włókna czerwone stępują w dużej liczbie w mięśniach gałki ocznej i mięśniach oddechowych. Cechą charakterystyczną komórek mięśni szkieletowych jest także obecność w sarkoplazmie bardzo dobrze rozwiniętej siateczki śródplazmatycznej gładkiej, z systemem licznych zbiorników, zawierających wysokie stężenie jonów wapnia. W błonie tych zbiorników znajdują się kanały dla jonów Ca²+, które są otwierane przez zmiany potencjału elektrycznego. Ponadto w cytoplazmie włókien mięśniowych znajduje się cytozol i liczne mitochondria (sarkosomy).

Typy włókien:

Włókna białe (FT -łyp II) zwane szybkokurczliwymi charakteryzują się małą zawartością mioglobiny, nielicznymi mitochondriami, małą aktywnością enzymów oddechowych, dużą aktywnością ATP-azy miozynowej i enzymów glikolitycznych. Szybko się kurczą i rozkurczają ale i szybko się męczą. Przewaga procentowa tych włókien jest charakterystyczna dla osobników o predyspozycjach szybkościowych. Praktycznie nie podlegają wytrenowaniu.

Włókna czerwone (ST- typ I) zwane wolnokurczłiwymi są dokładnym przeciwieństwem tych powyższych. Charakteryzują się dużą zawartością mioglobiny i ilością mitochondriów, dużą aktywnością enzymów oddechowych, natomiast małą ATP-azy miozynowej i enzymów glikolitycznych. Skurcz i rozkurcz jest powolny, ale zdolne są do długotrwałej pracy, stąd też przewaga procentowa tych włókien jest charakterystyczna dla osób o predyspozycjach wytrzymałościowych. W przeciwieństwie do włókien FT podlegają zmianom pod wpływem treningu.