bullock (3)

Fizjologia błony komórkowej i komórki J 3

a.    Białka zewnętrzne, związane z wewnętrzną stroną błony komórkowej, stanowią część szkieletu komórki.

b.    Białka zewnętrzne, związane z zewnętrzną stroną błony komórkowej, są składnikiem glikokałiksu (struktury składającej się z glikolipidów i glikoprotein pokrywającej błonę komórkową).

TRANSPORT PRZEZ BŁONĘ KOMÓRKOWĄ. Transport przez błonę komórkową odbywa się przez dyfuzję, osmozę, transport czynny i transport pęcherzykowy.

Dyfuzja

X. Dyfuzja prosta jest procesem biernym, w wyniku którego elektrycznie obojętne składniki roztworu przemieszczają się zgodnie z gradientem stężeń (z obszaru o większym stężeniu do obszaru o mniejszym stężeniu).

a.    Przebieg procesu. Cząsteczki przemieszczają się zgodnie z gradientem stężeń bez konieczności nakładu energii {siły napędzającej) z zewnątrz. Dyfuzja prosta zachodzi dzięki nieustannym ruchom termicznym cząsteczek substancji rozpuszczonej i cząsteczek rozpuszczalnika.

(1)    Każda z cząsteczek porusza się w sposób niemożliwy do przewidzenia (przypadkowy), chociaż prawdopodobieństwo ruchu z obszarów o wyższym stężeniu do obszarów o niższym stężeniu jest większe niż w kierunku przeciwnym.

(2)    Efektywny ruch cząsteczek ustaje po wyrównaniu się ich stężenia w roztworze (równowaga dyfuzyjna).

(3)    Po osiągnięciu stanu równowagi dyfuzyjnej bezładny ruch cząsteczek trwa nadal, ale ich stężenie w roztworze się nie zmienia.

b.    Tempo. Prawo dyfuzji Ficka określa szybkość dyfuzji przez błonę jako funkcję gradientu stężeń:

(1)    przepływ - - [(D • A)/x] (C_w - C_z), gdzie:

D - współczynnik dyfuzji (cm²/s); [zob. III A 1 cj,

A - powierzchnia, przez którą zachodzi dyfuzja (cm²), x - droga, na której zachodzi dyfuzja (cm),

C_w i C₂ - stężenie substancji dyfundującej odpowiednio po stronie wewnętrznej i zewnętrznej błony (mmol/1 lub mmol/1000 cm³).

Znak minus w równaniu oznacza, że substancja przemieszcza się w kierunku obszaru o niższym stężeniu.

(2)    Prawo Ficka może być również wyrażone wzorem:

przepływ = -P • A • (C_w - CJ,

gdzie P jest współczynnikiem przepuszczalności (cm/s) i jest równy D/x. c. Przepuszczalność. Współczynnik przepuszczalności (podobnie jak współczynnik dyfuzji) zależy od substancji dyfundującej oraz rodzaju błony, przez którą zachodzi dyfuzja.

(1) Substancje rozpuszczalne w tłuszczach dyfundują przez podwójną warstwę lipidów błony komórkowej. Przepuszczalność dla tych substancji jest proporcjonalna do ich rozpuszczalności w tłuszczach.