CCF20100206066

Cytologia i Histologia

4.2.2. Tkanka łączna oporowa

TKANKA OPOROWA WYKAZUJE DUŻA WYTRZYMAŁOŚĆ MECHANICZNĄ

Taka tkanka łączna jest charakterystyczna dla zwierząt posiadających twardy, wewnętrzny szkielet osiowy — kręgowców. U bezkręgowców jedynie puszka mózgowa glowonogów zbudowana jest z tkanki o charakterze chrzęstnym.

Ze względu na różnice w budowie i funkcjach tkankę oporową podzielono na dwa rodzaje:

— tkankę chrzęstną (chrząstkę),

— tkankę kostną (kość).

Wg wielu źródeł starsza filogenetycznie jest tkanka chrzęstną i dlatego zostanie omówiona jako pierwsza. Elementy związane z tą tkanką mają zwykle przedrostek chondro- (od gr. chondros — chrząstka).

Nietypowość chrząstki polega na tym, że nie jest unaczyniona (odżywianie zachodzi dyfuzyjnie z łącznotkankowej ochrzęstnej) ani unerwiona. Rozwija się z mezenchymy i w pierwotnej postaci zbliżonej do chrząstki szklistej stanowiła szkielet osiowy pierwszych kręgowców. Składa się oczywiście z:

1. Istoty międzykomórkowej (podstawowej), której głównym składnikiem jest chondromukoid. kompleks zawierający kwas chondroitynosiarkowy i śluzowiclocukrowiec — chondroitynę. O stanie chrząstki decyduje przede wszystkim chondromukoid. W nim zanurzone są włókna produkowane przez komórki chrząstkotwórcze — chondroblasty;

2. Komórek chrzęstnych, wypełniających jamki chrzestne w istocie podstawowej. Przeciętna komórka zawiera cały zestaw organelli wewnątrzkomórkowych z rozbudowanymi błonami ER, aparatu Golgiego i licznymi mitochondriami. Jest to skutek „żwawego” metabolizmu z wyraźną preferencją „eksportu”.

Ryc. 39. Tkanka chrzęstną szklista (A) i włóknista (B) (I — torebka chrzęstną, 2 — chondrocyt {1 i 2 tworzą grupę izogeniczną}, 3 — substancja międzykomórkowa chondronu {1,2 i 3 tworzą jednostkę ar-chitektoniczną — chondron}. 4 — istota międzyterytorialna. 5 — włókna kolagenowe).