DSCN1743

Korporały* izm 91

dzięki temu możemy przekonać się, czy socjologię współczesną stać na sformułowanie jednej i jednolitej teorii ogólnej. Odpowiedź wydaje się być negatywna. (M.P.)

literatura

panwns T . 196“- Structure of Socia/

Actton. vol 2. Irce Press. New York Szacki J. 1983. Historia myśli socjologiczne,,

pWN. Warszawa.

Konuersja. zob. deprywacja. habitus. insty tucja totalna, rewiwalizm.

Korporatyw izm (ang. corporatism), forma organizacji życia zbiorowego, w której zasadnicze decyzje ekonomiczne, polityczne lub społeczne podejmowane są w wyniku negocjacji między państwem (lub jego agendami) a różnymi grupami interesów. Alan Cawson [1995, s. 177] korporatywizm określa jako ..szczególny proces społcczno--polityczny, w którym organizacje reprezentujące monopolistyczne interesy funkcjonalne wdają się z agendami państwowymi w polityczną wymianę przynoszącą efekt w postaci, z jednej strony, pewnych decyzji politycznych i, z drugiej strony, nadania owym organizacjom dwoistej roli: reprezentantów interesów i realizatorów uzgodnionej polityki”.

W modelu korporatywistycznym obecne są dwa zasadnicze elementy: kształtowanie polityki w sferze spraw publicznych (interwencjonizm) oraz za pośredniczenie interesów. Jednostka ma wpływ na bieg spraw publicznych jedynie za pośrednictwem ugrupowań reprezentujących interesy poszczególnych branż, sektorów itp. Z tego względu korporatywizm bywa niekiedy przeciwstawiany tradycyjnemu modelowi liberalnej demokracji, w której decyzje polityczne podejmowane są przez rząd wyłoniony w wyniku demokratycznych wyborów Decyzje Podejmowane w państwie korporacyjnym, 'wypracowywane w wyniku negocjacji i przemów. przeciwstawia się ponadto niekiedy tnodclowi, w którym decyzje podejmowane ^ 2* pośrednictwem rynku - wielka liczba

na Poziomie

SsSśSfSS

nizacjaim, oprocz związków zawodowych Pracodawców, usiłuj^mi wywicrac wpływ- na realizowana politskć sa poluj czne grapy nacisku, lobby. korpSrS cje przemysłowe, a także różnego tvpu _yo-warzjszenia. W zależność, od typu grup interesów wyodrębnić można makrokoroo-ratywizm, odnoszący się do sterowania całym systemem społecznym, mezokorporaty-wizm. odnoszący się do sterowania jakąś jego częścią (np. gałęziami), a także mikro-korporatywizm, w którym dochodzi do bezpośrednich negocjacji między agendami państwowymi a przedsiębiorstwami (zob [A. Cawson 1995]).

Jadwiga Staniszkis [1994, s. 267] wskazuje. żc w Polsce wy lania się obecnie państwo korporacy jne. Autorka określa je jako „aparat wykonawczy, przechwytujący funkcje decyzyjne i inicjatywę legislacyjna" Równocześnie podkreśla, ze „rzeczywistym centrum władzy stał się aparat wykonawczy (a szczególnie pewne jego segmenty , np Ministerstwo Finansów, czy instytucje - jak Narodowy Bank Polski). Parlament zas i partie polityczne wy dają się być fasadą, a raczej teatrem, funkcjonującym jakby obok najistotniejszych dla przyszłości procesów decyzyjnych" [ibidem, s 266]. (A S.)

Zob. konflikt społeczny, porządek społeczny, technokraci a. władza

literatura:

Cawson A. 1995. Wprowadzenie Hiclosł kor-' poratywtzmów o konieczności mmdiatysaefl interesów rui szczeblu pośrednim |w ] Ma-,lza i społeczeństwo Antologio tekstów z ro-kresn socjologii pokryj, pod red J S/czupa-czyóskicgo, Wyd Nauk Scholar. Warwom Morawski W . 1995. KorjH^wizm wy^mame

mnnch stosunków przemytych u Poi _sa> Mechanizmy kontekstowe [w ł Sagocja-