Finanse p stwa Wypych'2 273

Wykorzystanie dźwigni w zarządzaniu przedsiębiorstwem

Stopień dźwigni łącznej firmy jest zależny od stopnia dźwigni operacyjnej i stopnia dźwigni finansowej. Stopień dźwigni łącznej mierzy zmiany (wrażliwość) EBT (jak również EPS) na zmiany w sprzedaży. Jeśli zarówno finansowa jak i operacyjna dźwignia są wysokie, wtedy firma ma wysoką wartość dźwigni łącznej, a zmianą w sprzedaży towarzyszą wysokie zmiany w EBT i EPS. Jeśli obie dźwignie: finansowa i operacyjna są niskie, wtedy firma ma niski stopień dźwigni łącznej i zmianom w sprzedaży towarzyszą małe zmiany w EBT i EPS.

7. Dźwignia finansowa a rentowność kapitału własnego

Analizę przyrostu rentowności kapitału własnego, jaki może osiągnąć firma dzięki wykorzystaniu dźwigni finansowej przeprowadzamy przy danej strukturze i kosztach kapitału. Zmianie podlega jedynie wielkość zrealizowanego zysku operacyjnego przed spłatą odsetek i opodatkowaniem (EBIT). Przyrost rentowności kapitału własnego, wyrażający efekt dźwigni finansowej obliczamy na podstawie formuły:

EBIT

D+E

^Ar = I^X

gdzie:

r - przyrost rentowności kapitału własnego,

EBIT - zysk operacyjny przed spłatą odsetek i opodatkowaniem,

D - kapitał obcy,

E - kapitał własny,

i_D - stopa oprocentowania kapitału obcego, t - stopa podatku dochodowego (wyrażona ułamkiem).

Przykład 4

Firma ma do wyboru dwa warianty finansowania projektu rozwojowego, a mianowicie: I wariant - zakłada finansowanie w 100 % kapitałem własnym (akcje zwykłe; 240.000 zł), II wariant - zakłada finansowanie w 50% kapitałem własnym i w 50 % kapitałem obcym - kredyt bankowy oprocentowany 20% w skali roku. Zakładamy również, że firma płaci podatek dochodowy w wysokości 34%. Przewiduje się, że

roczna sprzedaż osiągnie wartość 420.000 zł. Koszty zmienne wyniosą 210.000 zł. Koszty stałe 90.000 zł. Odsetki (16 % x 120.000) = 19.200 zł.

EBIT_X =

100%

240,000x16%

100%

38.400

Wpływ dźwigni finansowej na rentowność kapitału własnego obrazuje zestawienie:

Wyszczególnienie	Wariant I	Wariant II
Sprzedaż	420.000	420.000
- Koszty zmienne	210.000	210.000
Marża brutto (MC)	210.000	210.000
- Koszty stale	90.000	90.000
Zysk operacyjny (KBID	120.000	120.000
- Odsetki	-	19.200
Zysk brutto (EBD	120.000	100.800
- Podatek (34 %)	40.800	34.272
Zysk netto	79.200	66.528
Zysk netto / Kapitał własny (ROE)	33 %	55.44%

Na podstawie formuły:

wyznaczono graniczny poziom zysku przed spłatą odsetek i opodatkowaniem, który w analizowanym przykładzie wynosi 48.000 zł. Przewidywany zysk operacyjny wynosi 120.000, a więc jest wyższy od granicznego (EBIT x) co oznacza, że przedsiębiorstwo ma dodatni efekt dźwigni finansowej.

Na podstawie formuły:

-Ww) o_t<oo-i9^Xl-.w>

E 12(1000

wyznaczono również graniczny poziom rentowności kapitału własnego, który w projektowanym przykładzie ukształtował się na poziomie 12%.

Określono wreszcie przyrost rentowności kapitału własnego:

. D (EBIT Ar =—X

12(XX)0

120000 (120000

x(l-/)xl00% =

- 0,34) x 100% = 22,44%

240000 1 (X)

Rentowność wzrosła z 33% do 55,44%, a więc o 22,44 punktów procentowych.

273