historia 3

historia 3



22    1 OKRES MIĘDZYWOJENNY


Czas Tyranii


Odwrót od wolności

Kryzys

demokra

cja

ry ** f

sv/

\

d? >*

ĄĄr


\v9J

,y]


/%


óJ


Pierwsze lata powojennej Europy przyniosły upadek starych monarchii, powstanie nowych republik parlamentarnych, upowszechnienie praw wyborczych oraz poszerzenie swobód obywatelskich (por. rozdz. 51). Wszystko to wskazywało na ugruntowanie się modelu państwa demokratycznego, strzegącego wolności jednostki. Stało się jednak inaczej. W ciągu kilkunastu lat władzę w większości krajów przejęli politycy odrzucający parlamentaryzm i nieliczący się z prawami człowieka. Nastał czas zamachów stanu, dyktatur, bojówek partyjnych, mordów politycznych, cenzury, palenia książek, pokazowych procesów i obozów koncentracyjnych.

W niektórych państwach przejawy kryzysu demokracji ograniczyły się do zaostrzenia walki politycznej i wzrostu wpływów ruchów radykalnych. W innych - m.in. we Włoszech, Turcji, w Europie Środkowej (oprócz Czechosłowacji) oraz w krajach ibe-ryjśkich - doszło do wprowadzenia autorytaryzmu. System ten polegał na zachowaniu większości swobód obywatelskich, nieraz także niektórych instytucji demokratycznych (parlamentu, wyborów, partii politycznych), przy jednoczesnym skupieniu faktycznej władzy w rękach dyktatora (zwykle wojskowego). Przywódcy autorytarni obejmowali rządy przeważnie w wyniku zbrojnego przewrotu, po czym ograniczali możliwości działania opozycji oraz niektóre swobody obywatelskie. Tam, gdzie rządzący rozciągali kontrolę na wszystkie dziedziny życia obywateli, dążąc do przekształcenia społeczeństwa zgodnie z głoszoną ideologią, powstawał totalitaryzm. Przykładami państw totalitarnych były ZSRR, faszystowskie Włochy oraz hitlerowskie Niemcy.


Przyczyny Kryzys demokracji w okresie międzywojennym miał różne przy-demokra- czYnY- Paradoksalnie, jedną z nich była demokratyzacja, ułatwia-cji jąca działanie różnego rodzaju demagogom i populistom (por. rozdz. 49). Często wskazuje się też na powojenne problemy gospodarcze, pogłębione przez wielki kryzys, które prowadziły do utraty wiary w sprawność systemu parlamentarnego (por. rozdz. 57). Powodem szerzenia się haseł antydemokratycznych była także niestabilna sytuacja międzynarodowa (zob. rozdz. 60), stanowiąca pożywkę dla nacjonalistycznej propagandy. Wpływ na kryzys de-


Kalendarium

1919 - powstanie Kominternu -przejęcie przez władze radzieckie kierownictwa światowego ruchu komunistycznego

1919    - utworzenie pierwszych organizacji faszystowskich we Włoszech

1920    - powstanie NSDAP -początek nazizmu

1921-1928 - NEP w państwie radzieckim

27-28 X 1922 - „marsz na Rzym” włoskich faszystów

1926-1927 - przejęcie przez Stalina samodzielnych rządów w ZSRR

1929 - początek kolektywizacji wsi w ZSRR

1932 - zaostrzenie antyreligijnej polityki w ZSRR - uchwalenie prawa zakładającego zamknięcie wszystkich świątyń i „likwidację samego pojęcia Boga”

30 I 1933 - mianowanie Hitlera kanclerzem - początek rządów nazistowskich w Niemczech

29/30 VI 1934 - „noc długich noży" - czystka w szeregach kierownictwa nazistowskiego

1934    - zabójstwo sekretarza KC WKP(b) Siergieja Kirowa na polecenie Stalina - początek wielkiej czystki

1935    - proklamowanie przez Ko-mintern taktyki tworzenia Frontów Ludowych

1935    - uchwalenie rasistowskich ustaw norymberskich w Niemczech

1936    - przejęcie władzy we Francji i Hiszpanii przez Fronty Ludowe

z udziałem komunistów

1936-1939 - kulminacja czystek stalinowskich w ZSRR

1936-1939 - wojna domowa w Hiszpanii

9/10 X1 1938 - „noc kryształowa" -pogrom Żydów w Niemczech



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
DSC06637 (3) w vlll OKRES MIĘDZYWOJENNY aktywne od występujących w planie treści. Autor Wiosny i win
historia3 24 OKRES MIĘDZYWOJENNY bec partii i nienawiść do jej przeciwników. Wszyscy mieszkańcy pańs
historia5 26 OKRES MIĘDZYWOJENNY0> Pogarda dla parlamentaryzmu i praw człowieka łączyła się w ide
historia9 30 OKRES MIĘDZYWOJENNY Słowniczek kolektywizacja - likwidacja indywidualnych
Odrobina historii psychologii •    Okres przedhistoryczny •    Od
76669 Siuta Elementy prawa dla ekonomistów rodział 4 prawo karne (22) •■tr swoi:h wierzycieli (k
Siuta Elementy prawa dla ekonomistów rodział 4 prawo karne (22) •■tr swoi:h wierzycieli (kara po
4. Edukacja zawodowa 4.1. Rys historyczny edukacji zawodowej w Polsce •    okres PRL,
DSCF1089 PRZEŁOM I Wiele przemawia za tym, że w oczach przyszłych historyków okres między obu wojnam
2013 10 28 03 22 64 CZ. III. OD PRZESZŁOŚCI DO TERAŹNIEJSZOŚCI Następny okres, plejstocen, nie jest
Okres międzywojenny, Semkowicz, Rudnicki - nazwa pochodzi od „Sleg" i „Sięgnąć" - słota,
DSC06644 (2) XXX OKRES MIĘDZYWOJENNY pifo
Dokument4 9-Okres międzywojenny (1918-1939) 1.    Tlo historyczno-społeczne Koniec I
Okres międzywojenny (1921—1939) 81 W sumie jednak stan gospodarczy województwa daleki był od

więcej podobnych podstron