Kotwica0142

250 8. Wiązary kratowe (kratownice)

W wiązarach kratowych jednogałęziowych o pasach i krzyżulcach ściskanych wieszaki można wykonać z dwóch elementów obejmujących pas, łącząc je w węźle na gwoździe lub wkładki gwoździowane (rys. 8.31a). Przy takim rozwiązaniu, w celu zachowania wymaganej odległości ostatniego rzędu łączników od czoła elementu, należy deski krzyżulca przedłużyć poza krawędź pasa. Połączenie jed-nogałęziowego pasa rozciąganego ze słupkiem ściskanym i rozciąganym dwu gałęziowym krzyżulcem przedstawiono na rysunku 8.31 b.

Rysunek 8.31. Połączenie pasów jednogałęziowych 7. krzyżulcami wg [43]: a) jednogałęziowymi ściskanymi, b) dwugałęziowymi rozciąganymi; 1 - pas górny, 2 - pas dolny, 3 - słupek, 4 - krzyżulec, 5 - nakładka, 6 - klocek, 7 - gwoździe, 8 - płatew; b, b\, bi, h, h\ +h(, - wymiary przekrojów elementów kratownicy

W celu osiowego połączenia prętów w węźle wysokość pasa można zwiększyć stosując nakładki (rys. 8.32a) lub tzw. piętkę (rys. 8.32b).

W przypadku wiązara kratowego o pasach składających się z dwóch elementów oraz słupkach i krzyżulcach pojedynczych można zaprojektować je o szerokości większej niż rozstaw elementów pasa. Uzyskuje się w ten sposób dodatkowe oparcie na piętkach, z których każda jest połączona z jedną gałęzią pasa dwoma pierścieniami. Siły z krzyżulców i słupka są przekazywane na piętkę przez docisk oraz za pośrednictwem pierścieni (rys. 8.32a).

Przykład węzła, w którym połączenie wzmocniono piętką, przedstawiono na rysunku 8.32b. W węźle tym zbiegają się pręty wykonane z podwójnych elementów. Elementy krzyżulca (ściskanego) mają te same szerokości co pas i są łączone na podwójny wrąb, przenoszący część siły. Pozostała część przenosi się na piętkę połączoną z pasem i krzyżulcem. Krzyżulec rozciągany obejmuje pas i jest z nim

100 B0100

/ Ą* *

Rysunek 8.32. Węzły wiązarów kratowych: a) połączenie krzyżulców i słupków pojedynczych z pa~ sem dwugałęziowym, b) połączenie pasa i krzyżulców dwugalęziowych z zastosowaniem piętki;

7 - pas dolny, 2 - pas górny, 3 - słupek, 4 - krzyżulec, 5 - nakładka, 6 - piętka, 7 - pierścień, 8 - śruba,

9 - wkładka

połączony na pierścienie. W węźle zastosowano dodatkowo przekładkę wypełniającą pole między elementami pasa.

W węźle kalenicowym oprócz pasów mogą się zbiegać również krzyżulce lub wieszak. W przypadku gdy w węźle schodzą się pasy i słupek (dla niewielkich sił), można je połączyć ze słupkiem na wręby i śruby (rys. 8.33a). Uzyskuje się w ten sposób złącze osiowe, przy czym słupek w celu zapewnienia dostatecznej powierzchni ścinania powinien być przedłużony ponad pasy. Przy większych siłach, gdy zachodzi konieczność wykonania pasów z dwóch elementów, można pasy łączyć na dotyk czołami, wzmacniając styk dodatkowo nakładkami mocowanymi na śruby. Ze względu na wielkość powierzchni potrzebnej do rozmieszczenia łączników, krzyżulce często są usytuowane nieosiowo (rys. 8.33b).

W węźle kalenicowym, w którym zbiegają się pojedyncze pasy i dwugałę-ziowe krzyżulce, można stosować złącza na śruby (rys. 8.33c) lub pierścienie (rys. 8.33d). Elementy pasa górnego stykają się czołami, przy czym dzięki zastosowaniu piętki jest zapewniona należyta sztywność połączenia. Podobnie jednak jak poprzednio, ze względu na wielkość powierzchni potrzebnej do rozmieszczenia łączników, pręty w węźle są połączone nieosiowo.

Złącza pasów z krzyżulcami o przekroju złożonym pokazano na rysunku 8.33d. Każdą gałąź krzyżulca połączono z gałęziami pasa parą pierścieni i dodatkowo wzmocniono nakładkami łączonymi na śruby.

W węzłach, w których zmienia się kierunek osi pasa górnego, siłę z jednego pręta pasa na drugi można przenieść stosując wrąb lub przez docisk czół odpowiednio przyciętych elementów (rys. 8.34). Węzeł wzmacnia się piętką wciętą w oba elementy pasa i połączoną z nim na śruby.

W wiązarach drewniano-stalowych trójkątnych, o pasie górnym wykonanym 2 drewna klejonego warstwowo lub z elementów łączonych na łączniki mechaniczne, rozstaw węzłów' może dochodzić do 6,0 i więcej metrów'. Pasy górne oprócz