larsen0034

34 I Podstawy farmakologiczne i fizjologiczne

nła wziewnego, dalsze podawanie fentanylu w celu stłumienia odruchów sercowo-naczyniowych na bodźce chirurgiczne mija się z celem; w takiej sytuacji wskazane jest raczej podniesienie stężenia anestetyku w powietrzu oddechow'ym.

Środki uspokająjąco-nasenne oraz anestetyki.

Premedykacja za pomocą barbituranów lub pochodnych benzodiazepiny obniża częściowo MAC o ponad 50%. Ketamina w doświadczeniach na zwierzętach obniża MAC halotanu na 1-2 godz. o ok. 50%.

Hipoksja znacznego stopnia (pa0₂ < 30 mmHg), anemia (zawartość tlenu we krwi tętniczej O₂/100 ml krwi < 4,3 ml) albo hipotonia (średnie ciśnienie tętnicze poniżej 40-50 mmHg) obniżają MAC, podobnie jak leki, które upośledzają wyzwalanie neuroprzekaźników, np. metylodopa, rezerpina, inhibitory monoaminooksydazy.

5.2.2    Czy nniki podwyższające MAC

Niektóre czynniki mogą także podwyższać MAC. Klinicznie ważne jest przewlekle nadużywanie alkoholu. Według większości doniesień, u alkoholika zapotrzebowanie na anestetyki wziewne jest zwiększone. Natomiast u pacjenta znajdującego się pod wpływem alkoholu MAC jest obniżony z powodu jego ośrodkowo deprymującego działania. Gorączka liniowo podnosi u psa MAC, ale przy temperaturze ciała przekraczającej 42°C MAC się obniża. Hi-pertyreoza również podnosi MAC.

5.2.3    Czynniki nie wpły wające na wartość MAC

Następujące czynniki nie wywierają wpływu na wartość MAC:

-    czas trwania znieczulenia,

-    płeć,

-    stan gospodarki kw'asowo-zasadowej,

-    hiper- lub hipokaliemia,

-    nadciśnienie.

6 Głębokość znieczulenia przy znieczuleniu wziewnym

W 1920 r. Guedel opierając się na objawach klinicznych występujących w czasie znieczulenia wziewnego eterem etylowym opracował schemat obserwacji, który umożliwia rozróżnianie poszczególnych stadiów znieczulenia w zależności od dawki. Pozwala to na ocenę głębokości znieczulenia i zapotrzebowania na anestetyk oraz na sterowanie głębokością narkozy.

6.1 Stadia znieczulenia

Guedel rozróżnił cztery stadia znieczulenia pacjenta nieotrzymującego żadnych leków w premedyka-cji, spontanicznie oddychającego w narkozie eterowej; przez długi czas była to podstawowa metoda prowadzenia znieczulenia. Te stadia to:

T stadium amnezji i analgezji,

II    stadium pobudzenia (ekscytacji),

III    stadium tolerancji chirurgicznej, w tym 4 poziomy,

IV    stadium zatrucia.

Podział ten opiera się na obserwacji:

-    oddychania,

-    zmian źrenicy,

-    ruchów gałek ocznych,

-    odruchów.

Zachowanie się krążenia nie jest w tym podziale uwzględniane.

Stadium I - niepamięci i analgezji. Rozpoczyna się podaniem anestetyku, a kończy z utratą świadomości. Pacjent w tym czasie reaguje na słowa, potrafi wykonywać polecenia. Nie ma co prawda zniesienia bólu, jednakże istnieje pewna tolerancja na ból.

Stadium II - pobudzenia. Rozpoczyna się z chwilą utraty świadomości, a kończy, gdy pojawiają się oznaki stadium tolerancji. Pobudzenie i mimowolne ruchy są albo bardzo słabe, albo nasilone; pacjent krzyczy, śmieje się, śpiewa, wykonuje gwałtowne ruchy. Mięśnie szczęk są silnie napięte (szczękościsk), wzmożone jest również napięcie innych mięśni. Oddychanie jest nieregularne i w znacznym stopniu zależne od bodźców zewnętrznych. Mogą wystąpić krztuszenie się, wymioty, oddawania moczu i stolca. Często źrenice się rozszerzają; wzrasta ciśnienie tętnicze, akcja serca jest przyspieszona.

I Stan pobudzenia jest niepożądany, powinien trwać jak najkrócej.