M Feld TBM172

172

5. Technologiczne przygotowanie produkcji

-    właściwe zaprojektowanie części w celu racjonalnego kształtowania półfabrykatów,

-    właściwe zaprojektowanie części ze względu na obróbkę wiórową,

-    właściwe zaprojektowanie części ze względu na montaż.

5.1.1.    Normalizacja i unifikacja części i zespołów

W każdej konstrukcji powinno się stosować szeroko pojętą normalizację. Dotyczy to zwłaszcza takich części maszyn, jak: wszelkiego rodzaju śruby, nakrętki, łożyska toczne itp. Części tego typu są objęte Polską Normą i produkowane masowo. Stąd koszt ich wytwarzania jest znacznie mniejszy od kosztu, jaki poniósłby zakład, wykonania ich we własnym zakresie. Brak możliwości zakupienia określonych części powinien prowadzić do jeszcze większej ich unifikacji, ograniczenia typów i wymiarów oraz do zastosowania normalizacji wewnątrzzakładowej, a przez to zwiększenia seryj-ności produkcji.

Dla złożonych części, a zwłaszcza całych zespołów, powinno się stosować unifikację nie w ramach jednej maszyny czy urządzenia, ale grupy maszyn podobnych. Takie podejście daje możliwość zmontowania maszyny z pewnej liczby znormalizowanych (zunifikowanych) jednostek montażowych. Przykładem mogą być tutaj obrabiarki zespołowe.

5.1.2.    Racjonalny dobór materiałów

Istotnym wskaźnikiem technologiczności konstrukcji jest zapewnienie projektowanej maszynie przewidzianych dla niej właściwości eksploatacyjnych przy możliwie małej jej masie. Jedną z dróg do tego prowadzących jest właściwy i racjonalny dobór materiałów na poszczególne części. Konstruktor powinien dobrze znać materiał, jego właściwości fizykochemiczne oraz wpływ procesu technologicznego, w tym przede wszystkim obróbki cieplnej, plastycznej, procesu spawania, na te właściwości. Duży wpływ mają one również w obróbce wiórowej, gdzie dla określonego gatunku jest wymagana odmienna geometria ostrza oraz parametry skrawania.

Koszt materiału przypadający na jednostkę produkcji dla ustalonej metody technologicznej jest prawie niezależny od liczby wytwarzanych sztuk. Stąd bardzo istotny zarówno dla konstruktora, jak i technologa jest dobór metody technologicznej, tzn. ustalenie, czy półfabrykatem ma być odlew, odkuwka, wytłoczka, czy część z tworzywa sztucznego. Powinna być tutaj wykonana dokładna analiza ekonomiczna, nie tylko kosztu samego materiału i robocizny, ale również związanego z daną metodą technologiczną kosztu oprzyrządowania.

5.1.3.    Racjonalne kształtowanie półfabrykatów

Jest to zagadnienie bardzo istotnie wpływające na otrzymaną jakość półfabrykatu, jak również na koszt wykonania modelu, kokili czy matrycy. Zagadnienie to będzie przedstawione przykładowo tylko w odniesieniu do najczęściej stosowanych półfabrykatów, tj. odlewów, odkuwek i konstrukcji spawanych.