MŁODA POLSKA chronologia i periodyzacja 2

	lincka, A. Strindberga, powieść Głód K. Hamsuna	czepański, potem A. Górski, wreszcie Stanisław Przybyszewski
tendencje odno- dzeńcze	w czasach rozkwitu przemysłu i techniki wielki powrót do natury, przyrody - działał John Ruskin, który sformułował program tzw. sztuki stosowanej, prowadzący do estetyza-ęji wyrobów rzemieślniczych; rozkwit secesji, która wkroczyła we wszystkie dziedziny życia: tkaniny, meble, naczynia; w literaturze pojawiły się nowe tendencje i motywy, zrezygnowano z dekadentyzmu na rzecz idei odro-dzeńczych, pojawił się nowy bohater - człowiek silny, wybitny, który posiada moc zmieniania świata (Nietzsche); Rosła popularność optymistycznej filozofii H. Bergsona, zgodnie z którą życie to twórczy rozwój, aktywność, witalizm; nurty charakterystyczne dla tego okresu to: neoklasycyzm (powrót ładu, harmonii, klasycznej estetyki), franciszkanizm (pełna akceptacja życia), ale i ekspresjonizm (postawa niezgody, buntu)	1901 r. — w Krakowie powstało towarzystwo Polska Sztuka Stosowana, do którego należeli m.in.: Józef Mehoffer, Stanisław Wyspiański; odkryto piękno Podhala, istna eksplozja entuzjazmu górskim pejzażem, architekturą, obyczajami: Stanisław Witkiewicz (ojciec Witkacego), K.    Przerwa-letmajer, J. Kasprowicz; obok utworów-świadectw fascynacji, góralszczyzną, pojawiły się teksty, w których występuje nowy typ człowieka, reprezentatywny jest Kował L.    Staffa; pojawiła się literatura zaangażowałaj politycznie i społecznie: 1900    r. - Ludzie bezdomni, S. Żeromski 1901    r. - Wesele, S. Wyspiański 1903    r. - Wyzwolenie 1904    r. — Noc listopadowa 1905    r. - rewolucja proletariacka w Rosji; powstawała nowa literatura, której słowa-klucze to: życie, czyn, tworzenie, optymizm; nurt neoklasycystyczny (zwrot do tradycji, zwłaszcza romantycznej, ale i starożytności) reprezentują: L. Staff; ekspresjonistyczny - poezja j. Kasprowicza; franciszkański - L. Staff
schyłek epoki 1914- 1918 1 wojna światowa	całkowicie nowe tendencje w literaturze światowej: z jednej strony pesymizm spowodowany załamaniem się ideałów światopoglądowych i filozoficznych wypracowanych dotychczas. Z drugiej - nadzieje narodów na wolność, niepodległość	w Polsce pojawił się nowy temat związany z sytuacją państwa pozostającego pod zaborami - żołnierze armii zaborczych - Polacy często zmuszani byli do walki przeciw sobie.) Pojawił się też nowy bohater - żołnierz. Forma utworów lirycznych przyjęła znamiona piosenki żołnierskiej, marszowej. W prozie charakterystyczna dla tego okresu jest twórczość A. Struga. 1918 r. - data końcowa epoki modernizmu
czas trwania	ok. 30 lat: ostatnia dekada XIX w. - początek 1 wojny światowej

268