neonatologia6

78 Najczęstsze zmiany występujące na skórze noworodka

Sinica obwodowa jest objawem, który może występować również u zdro-_wych noworodków. Ograniczona jest do konczyn. szczcgolrnc d om i stóp, a sporadycznie dotyczy również okolicy wokół ust Sinica obwodowa mozc również być objawem zakażenia lub wstrząsu, jednak noworodek przejawia wówczas inne, dodatkowe objawy chorobowe.

Sinica obwodowa widoczna na kończynach, przy czym błony śluzowe i wargi są różowe, może być wynikiem nadmiernego zużycia tlenu w układzie krwionośnym. wstrząsu lub oziębienia dziecka. Skóra jest zimna, źle ukrwiona.

U małych zdrowych dzieci mogą wystąpić chwilowe, nieznaczne zmiany zabarwieniu skóry wokół ust i nosa (kolor szaroniebieskawy lub szarozielony), pojawiające się po płaczu, chłodnej kąpieli, wskutek odruchowego skurczu drobnych letniczek. Stan ogólny dziecka jest dobo*. Nieznaczna sinica wokół ust może też wystąpić u zdrowych noworodków w pierwszych 48 h życia. Stan ten nic wymaga leczenia.

Meszek płodowy

Meszek płodowy to delikatne, cienkie, pozbawione barwnika włoski, które po-krywają ciało noworodka, a szczególnie ramiona i okolice międzyłopatkowe.

Meszek wypada między 2. a 3. mieś. życia, na jego miejsce odrastają włosy bardziej gęsie, ciemniejsze i grubsze. Meszek płodowy należy różnicować z wrodzonym nadmiernym owłosieniem.

Maż płodowa

Ma/ płodowa jest tłustą, śliską, białą substancją składającą się z martwych komórek naskórka i wydzieliny gruczołów łojowych, która nawilża skórę płodu. Ciało noworodka pokry te jest warstwą substancji ochronnej, która chroni je przed maceracją w środowisku płynu ow’odniowego. Maź płodowa zawierając duże stężenie przeciwciał, chroni także płód w czasie trwania ciąży przed czynnikami infekcyjnymi w płynie owodniowym.

Po urodzeniu maź wchłania się w ciągu kilku dni, dlatego nic powinno sięjej rbyt szybko zmywać. Najlepiej, aby wchłonęła się samoistnie. Jej rolą jest ułatw ienic przejścia płodu przez kanał rodny i ochrona skóry płodu przed macera-ją. Fizjologicznie kolor mazi płodowej jest biały, ale może również stanowić odzwierciedlenie problemów wewnątrzmacicznych. np. choroby hemolitycz-Jcj noworodka. W takim przypadku maź płodowa jest koloru żółtego.

Do niedawna zaraz po narodzinach dziecko było kąpane. Maż płodową zmy-wwo mydłem i wodą. a noworodek byl ubierany. Pozbawiano w ten sposób rę dziecka ochronnej warstwy, co sprzyjało rozwojowi zakażeń skórnych.

Potówki

Potówki (mi liana) spotykane są u ok. 40% noworodków w pierwszych tygodniach życia i są rezultatem zatrzymania wydzielania potu. Ich powstanie jest wynikiem zaczopowania niedojrzałych zcwnątrzwydzielniczych przewodów potowych, co prowadzi do pęknięcia przewodów i wypłynięcia potu do otaczającego naskórka. Również bezpośrednią przyczyną może być niezdolność przewodów do wchłaniania całego wydzielanego przez cewkę potu.

Czynnikiem usposabiającym do powstania połówek jest skłonność do przegrzewania dzieci w wilgotnych warunkach (nicprzewicwne ubrania, choroby przebiegające z gorączką, nasłonecznienie).

W zależności od poziomu, na którym dochodzi do powstania przeszkody wewnątrz przewodów, potówki dzieli się na 4 rodzaie:

•    zwykle.

•    czerwone (naiczęściej spotykane w pierwszych 4 tyg. życia),

•    krostkowe,

•    głębokie

W połówkach zwykłych (mMaria cristallina) zmiany są najbardziej powierzchowne. Zmiany te są często spotykane u wcześniaków, składają się na nic bez-objaw'owe, przezroczyste, łatwo pękające pęcherzyki o średnicy 1-2 mm.

Umiejscowione są na twarzy, szyi, tułowiu, w rejonie wyprzeń, w okolicy przylegania pieluchy do skóry i na skórze owłosionej głowy. Każdy z pęcherzyków' rozwija się w ciągu 12-14 h i pęka, towarzyszy temu delikatne złusz-czenic (ryc. 5.6).

pęcherzyk potu

7“C stan zapalny 1 w przewodzie ] f"' potowym

gruczoł połowy prawidłowy

potówki zwykłe

potówki czerwone

Ryc. 5.6. Schemat gruczołu potowego u noworodka. Potówki zwykle i czerwone.