Obraz
1(3)

32

2. Majątek, kapitał, wynik - zdarzenia i operacje gospodarcze oraz ich wpływ na bilans

Oprócz majątku trwałego jednostka wykorzystuje w toku działalności gospodarczej również takie zasoby, których okres wykorzystania nic przekracza i roku. Zasoby te zalicza się do majątku obrotowego (aktywów obrotowych). Elementy majątku obrotowego zmieniają swoją postać w krótkim czasie, są one zazwyczaj przekształcane w trakcie działalności przedsiębiorstwa (np. produkty).

Majątek obrotowy to:

•    zapasy - zapasy materiałów, produkcja w toku, wytworzone produkty gotowe, towary;

•    należności krótkoterminowe - środki pieniężne, które danej jednostce są winne inne jednostki;

•    inwestycje krótkoterminowe - posiadane przez jednostkę środki pieniężne oraz obce papiery wartościowe przeznaczone do sprzedaży;

•    krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe⁴.

Ilustracja 2.3. Elementy majątku obrotowego

Prowadzenie działalności gospodarczej można w uproszczony sposób przedstawić na przykładzie jednostki produkcyjnej:

•    w fazie zaopatrzenia jednostka gospodarcza zamienia posiadane przez siebie środki pieniężne na zapasy materiałów,

•    zapasy te są w toku produkcji przekształcane - za pomocą wykorzystywanych aktywów trwałych - na produkty gotowe,

'*> ■ u niKtl/.yultP >• »ssy« li i* a omówioiM w rozdziało ‘ł

Kapitał jednostki gospodarczej

33

•    w fazie zbytu wytworzone przez jednostkę produkty gotowe są sprzedawane odbiorcom,

•    z tytułu sprzedaży jednostka gospodarcza ma możliwość uzyskania środków pieniężnych, może też sprzedać produkty z odroczonym terminem płatności, w następstwie czego powstaną należności, które w kolejnych okresach zostaną zamienione na środki pieniężne,

•    uzyskane środki pieniężne można wykorzystać w kolejnym cyklu działalności gospodarczej jednostki.

W podobny sposób funkcjonują zarówno jednostki usługowe, jak i handlowe.

Kapitał jednostki gospodarczej

Podział majątku jednostki z punktu widzenia źródeł jego pochodzenia obrazuje sposób finansowania posiadanych zasobów gospodarczych. W ujęciu rachunkowości kapitał, jakim dysponuje jednostka, jest zwykle dzielony na kapitał własny i kapitał obcy. Taki podział kapitału obrazuje również prawa własności do wykorzystywanych przez jednostkę zasobów.

Kapitał (fundusze) stanowi własne źródło finansowania odpowiadającej im kwotowo części środków gospodarczych, będących w posiadaniu c

I

Ilustracja 2.4. Podstawowe elementy kapitału własnego

1