perigrodzka

„Olszewskich” (jaskinie Istallóskó, Mokriśka Jama) warstwy te przedzielone są chłodniejszymi oscylacjami, same natomiast zdradzają ślady cieplejszego reżimu klimatycznego. Z tych przyczyn można próbować początki omawianej kultury datować na okres interstadiału Hengelo, koniec zaś na Arcy. Potwierdzają to także datowania radiowęglowe dwu warstw jaskini Istallóskó — dolnej na 37 900 lat p.n.e., górnej na 28 990 lat p.n.e. W jaskini Peskó ślady tej kultury datowano na 32 700 lat p.n.e., w Velika Pećina na 31 890 lat p.n.e.

VIII.    Jeśli zaliczymy dolne poziomy Istallóskó i Mokriskiej Jamy do omawianej kultury, wówczas starsza faza będzie charakteryzować się występowaniem kościanych grotów z podstawą rozszczepioną, nawiązujących do grotów oryniaku I, młodsza zaś faza grotami typu Mladec. Inwentarze kamienne, zawsze nieliczne, nie ulegają zmianom.

IX.    Zasięg — por. mapa 7.

X.    W zakresie zróżnicowania terytorialnego obserwujemy stanowiska zachodnie (Potocka) o większym udziale form oryniackich wśród drapaczy oraz wschodnie (Istallóskó, Baczo-Kiro) z większym udziałem wiórowców i wyjątkowym występowaniem drapaczy oryniackich.

Inne kultury oryniakoidalne

Zaliczamy tutaj przede wszystkim tzw. kulturę babińską wydzieloną przez G. P. Grigoriewa na podstawie inwentarzy typu dolnej warstwy stanowiska Babin I. Kultura ta charakteryzuje się znaczną przewagą wskaźnika rylców nad wskaźnikiem drapaczy, średnim wskaźnikiem wiórowców, przy niewielkim stosunkowo udziale okazów z retuszami oryniackimi. Ogólnie przeważają w tej kulturze substratowe formy górnopaleolityczne, z niewieloma formami oryniackimi.

Inną kulturą oryniakoidalną, reprezentowaną także na terenie Ukrainy, jest kultura radomyszlańska (od miejsc, Radomyszl), charakteryzująca się najsilniej rozwiniętą grupą rylców, głównie klinowatych, wiórowców, występujących łącznie z drapaczami i licznymi zgrzebłami. Wśród drapaczy i wiórowców występują okazy wysokie i łódkowate oraz okazy z retuszami oryniackimi. W kulturze radomyszlańskiej znane są okrągłe budowle z kości mamuta.

Kultury ostrzy tylcowych w Europie Zachodniej i Południowej

Kultura perigordzka

I.    Nazwa pochodzi od regionu Perigord (Francja).

II.    Wydzielona przez D. Peyrony’ego (1928). Wcześniej jej synonimem była „kultura górnooryniacka” H. Breuila (1914). Peyrony pod pojęciem kultury perigordzkiej rozumiał także kulturę szatelperońską. W niniej-