psychologia religii9

71

ligijnych, z drugiej rzucą więcej światła na przeżycia wewnętrzne ludzi wierzących* Należy oczekiwać nawet poddania badaniom laboratoryjnym tak niedostępnych dotychczas fenomenów religijnych, jak ekstaza _# i to w ściśle kontrolowanych warunkach* Wszystko to przyczyni się niechybnie do przywrócenia psychologii religli utraconego na początku U stulecia prestiżu*

Na zakończenie chciałabym postawić następujące hipotezy %

-    Świadomość w stanie ekstazy jest wywołana lub przynajmniej zależna od mieszczących się w mózgu opiatów naturalnych*

-    Opia ty tłumaczą występującą w ekstazie niewrażliwość na ból*

-    Przeżycie jedności, doświadczane podczas ekstaz mistycznych, jest wynikiem przekazania kontroli nad świadomością z lewej półkuli mózgowej do prawej* Zapisy elektroencefalografu potwierdzają to przynajmniej w przypadkach snów_f halucynacji i medytacji /Goldstein, Stoltz-fus 1972/*

-    Niezdolność wyrażenia doznań, przeżywanych w czasie trwania odmiennych stanów świadomości, jest spowodowana brakiem predyspozycji prawej półkuli mózgowej do werbalizacji* Dowodzą tego badania Speiv ry'ego_t przeprowadzone u pacjentów z przeciętym corpui ca Jlesunu

Tłumaczył: Krzysztof Kowalski

Bibliografia

1* Ahlberg N. /1980/t Biofeedback son margLnalpsykologiakt fenomen /unpubl. oanus*/*

-    /1981/: Yastakulttuuri todellieuutta haastattelomassa* Aidinfcte-

len Opettajain Vuosikirja*

2* Anand B* et al /1961/: Studies on Shri Hamananda during his stay in an alrtight box* Indian jcurnal of me di cal research 49# 62 - 69*

3« Arbman B* /1968/: Ecstasy or religlous tranoe 1-3* Uppsala*

4# Azelrod J* /1974/i Neurotransm.itters• Scientlfie American, June 58-71.    *

5* Blakemore C* /1977/: Hechanics of the nrind* Cambridge*

6* Blanchard £*, Bpstein L* /1978/: A biofeedback primar* Massachusetts * 7* Bogen J. /1964/': The other side of the brain 1* Bulletin of the Los Angeles neurological society 34# 73 - 105*

-    /1969/: ©ie other side of the brain 2-3# Bulletin of the X*oe

Angeles neurological society 34, 135 - 62    191 - 220*

-    /1972/t The other side of the brain 4* Bulletin of the Loo Angeles neurological society 37# 49 - 61*