skanuj0039

3. Statyczna próba ściskania

3.1. Cel ćwiczenia

Celem ćwiczenia jest przeprowadzenie próby ściskania metali oraz identyfikacja ich charakterystycznych właściwości dotyczących tej próby. Próba ściskania jest próbą najczęściej stosowaną w budownictwie przy badaniach głównie materiałów ceramicznych, takich jak mieszanki betonowe, cegły, pustaki itd. W dziedzinie budowy maszyn stosuje się tę próbę sporadycznie, ponieważ elementy konstrukcyjne poddane obciążeniom ujemnym (ściskanie) na ogół ulegają wyboczeniu. Zwarte geometrycznie, niesmukłe, mogą występować w technice obróbki plastycznej - matryce, elementy pras - i wówczas właściwości materiałów potrzebne do obliczeń wytrzymałościowych uzyskuje się z próby ściskania. Dla materiałów plastycznych określa się w tej próbie granicę plastyczności. Próbę na ściskanie wykonuje się według normy PN-57/H-04320 wraz ze zmianami podanymi w Biuletynie PKN i M nr 5/79, poz. 41. Wymieniona norma rozróżnia dwa rodzaje próby, podobnie jak w próbie rozciągania metali: próbę zwykłą i próbę ścisłą.

Celem statycznej próby ściskania zwykłej jest identyfikacja:

•    granicy plastyczności,

•    wytrzymałości na ściskanie,

•    skrócenia względnego,

•    wykresu ściskania.

Celem statycznej próby ścisłej na ściskanie jest wyznaczenie:

•    modułu sprężystości podłużnej Younga E,

•    współczynnika Poissona v,

•    umownej granicy sprężystości Rco.oi*

•    umownej granicy plastyczności Rc 0,2-

W próbie ściskania metali rozróżniamy dwa typy materiałów: materiały kruche oraz materiały plastyczne. Materiały kruche ulegają zniszczeniu podczas próby i nie mają wyraźnej granicy plastyczności, natomiast materiały plastyczne mają wyraźną granicę plastyczności, ale podczas próby nie ulegają zniszczeniu, tylko silnie się deformują. Stąd w próbie ściskania mamy dwa rodzaje wykresów:

a)    dla materiałów kruchych,

b)    dla materiałów plastycznych.