skanuj0085 (Kopiowanie)

Ryc. 9.26. Liniowa zależność między ilością wchłoniętą w ciągu 4 h, a czasem połowicznego rozpadu dla 3 rodzajów tabletek z kwasem acetylosalicylowym, z różnymi substancjami rozsadzającymi

Przedstawiono to na przykładzie tabletek z kwasem salicylowym (ryc.

9.27).

Dodatek tenzydów wywiera korzystny wpływ na zwilżalność tabletek (hydrofilizacja masy tabletkowej), co przyczynia się do skrócenia czasu rozpadu tabletek, a także zwiększenia szybkości rozpuszczania substancji le-J

168 Zarys biofarmacji

Ryc. 9.27. Wpływ dodatku substancji poślizgowych na szybkość rozpuszczania kwasu salicylowego z tabletek: 1 — 3% laurylo-siarczanu sodu, 2 — bez substancji poślizgowych, 3 — 3% stearynianu magnezu [wg Lcvy’ego i Gumtova]

Ryc. 9.28. Krzywa rozpuszczania fenacetyny z tabletek w obecności tenzydu [wg Solvanga i Finholta]

czniczej. Fenacetyna jest substancją o wyraźnych właściwościach hydrofobowych. Zgranulowana z solą sodową karboksymetylocelulozy tworzy tabletki o bardzo wolnym uwalnianiu substancji leczniczej. Jak wynika z ryc. 9.28 dodatek 0,1% Polisorbatu 80 (tenzyd niejonogenny) do roztworu użytego do granulacji, a w jeszcze większym stopniu powierzchowne spryskanie granulatu tym tenzydem, znacznie przyspiesza rozpuszczanie fenacetyny.

9.3.2.8. Proces technologiczny

Siła kompresji w czasie tabletkowania ma znaczny wpływ na szybkość rozpuszczania, choć trudno jest przewidzieć, jakie wywrze ona działanie. Szybkość rozpuszczania zależy od powierzchni właściwej substancji leczniczej, a więc od stopnia jej rozdrobnienia. Kruszenie cząstek substancji leczniczej w czasie zgniatania może być przyczyną zwiększenia szybkości rozpuszczania. Jednocześnie, ze wzrostem ciśnienia w czasie tabletkowania zmniejsza się porowatość tabletek, przez co utrudnione jest przenikanie cieczy rozpuszczającej do wnętrza tabletki (wydłużenie czasu rozpadu). Możliwe jest również silniejsze wiązanie cząstek pod wpływem zgniatania. Obydwa zjawiska zmniejszają szybkość rozpuszczania.

Pozanaczymoice podawanie leków 169