spoiwa chemia 4 1

7. SPOIWA CEMENTOWE

PODSTAWY TEORETYCZNE

Otrzymywanie i skład cementu portlandzkiego

Cement portlandzki należy do najpowszechniej stosowanych mineralnych spoiw hydraulicznych, tzn. wiążących zarówno na powietrzu, jak i pod wodą (w przeciwieństwie do spoiw powietrznych, wiążących tylko na powietrzu). Podstawowymi surowcami stosowanymi do produkcji cementu portlandzkiego są skały - wapień i glina lub margiel, tj. wapień zawierający glinę. Surowce te miele się z dodatkiem rudy żelaza oraz piasku i poddaje wypałowi w piecu cementowym. W wyniku wypału powstaje półprodukt, tzw. klinkier cementu portlandzkiego. W porównaniu z cementem klinkier nie zawiera gipsu, który jest dodawany w ilości 3-r5% podczas ostatniego etapu produkcji cementu, tzn. przemiału (rys. 7.1). Gips pełni w cemencie rolę regulatora (opóźniacza) wiązania, które w innym przypadku zachodziłoby bardzo szybko ze względu na gwałtowną reakcję uwadniania glinianu trójwapniowego.

surowce	wypal	klinkier cementu	przemiał	cement
		portlandzkiego	♦ gips surowy	portlandzki

Rys. 7.1 Etapy produkcji cementu portlandzkiego

Skład chemiczny cementu podaje się zwykle w przeliczeniu na tlenki, które w chemii cementu oznacza się specjalnymi symbolami literowymi (tabl. 7.1).

Tablica 7.1

Skład chemiczny (tlenkowy) cementu portlandzkiego

Symbol chemiczny	Oznaczenie skrócone	Zawartość wagowa, %
CaO	C	62-68
Si02	s	18-25
Al,03	A	4-8
Fe,03	F	3-4
MgO	M	0,5-2,5
Na,0 + K20	N + K	0,4-3
SO,	5	0,8-3

51