TECHNIKI PRACY UMYSŁOWEJ (21)

Dlilnl X Strategie utlenia się I iludlmranłn 497

Wyrazy winiące*. Tft metoda JcM najlepiej 7,nmm, bywa nazywana lei metodą sklw-haków, Wymyślona przez Atklnsomt (1975) miała początkowo służyć przy tv.\v«et $US\v i. języka obcego. Polegała ona na stworzeniu wyobrażenia pozwalającego skojarzyć znany wyraz w języku ojczystym z nieznanym słowem w języku obcym Przykład z rysunku MU3.1. pokazuje, jak uczeń ma połączyć hiszpańskie _sło\w ortrfn (Ust) z wyobrażeniem listu w wózku na zakupy (nng, carf). Ponieważ znam wyobrażenie niesie ten sam dźwięk, co słowo obce, uclrwycone zostało rmówno znaczenie, jak i wymowa.

Rysunek MUJ.l. Przykład uictody sl*Vw-hakmv

Strategie nictapoznnwcze

Metapoznanie odnosi się do myślenia uczniów o własnym myśleniu i ich możliwości właściwego posługiwania się danymi strategiami. Pełniejsza definicja mełapoznania (Fłnve! 1985 s. 232) brzmi: „Wiedza, jaką ma się o własnych procesach poznawczych (...) Pojęcie mełapoznania zawiera obok innych rzeczy aktywne nadzorowanie, konsekwentne regulowanie i zestrajanie tych procesów w odniesieniu do obiektu poznania, zwykle w jakimś konkretnym celu związanym z tym obiektem".

Większość autorytetów jest zgodna w tym, że matapoznnnic składa się z dwóch elementów: wiedzy o poznawaniu i samoregulujących mechanizmów. Wiedza o iwznawanłtt zawiera informacje o własnych procesach myślenia i rozumienie tych procesów, a także wiedzę o rozmaitych strategiach uczenia się pasujących do określonej sytuacji dydaktycznej. Na przykład uczeń obdarzony pamięcią wzrokową wic, że sporządzenie mapy poznnwczej to w jego przypadku dobry sposób na zrozumienie i zapamiętanie większej porcji wiadomości. Wiedza o poznaniu to wiedza deklaratywna, zatem można uczyć jej tnk, jak każdą taką wiedzę.

Drugim składnikiem meiapoziuuiia jest monitorowanie poznawcze, a więc możliwość dobrania, wykorzystania i nadzorowania strategii uczenia się, które

jjłta iot.ws sm ■- i'^nńto poSmlme Iprł.yp, Itum.)