)1

Konspekt do ćwiczeń z neurologii dla studentów Fizjoterapii, Opracowała dr Joanna S totek

Patologia uszkodzeń rdzenia.

1.    Stan ostry

Trwa ok. 3 tygodni i charakteryzuje się ciszą neurologiczną (brak odruchów fizjologicznych i patologicznych) poniżej uszkodzonego odcinka. W patofizjologii stan ten nosi nazwę szoku rdzeniowego i polega na przerwaniu ciągłości przewodzenia w rdzeniu pod wpływem pierwotnego urazu lub zmian wtórnych pourazowych. W ostrym stanie, poza objawami neurologicznymi (jak: zniesienie lub upośledzenie wszystkich rodzajów czucia oraz czynności dowolnej mm), występują często inne zaburzenia, np. dysfunkcje układu pokarmowego, narządów wydalania, zmiany skórne, skłonności do występowania odleżyn spowodowane zaburzeniami naczynioruchowymi

2.    Stan kompensacyjno - regeneracyjny.

Trwa ok. 3 miesięcy.

Cechy charakterystyczne:

-    pojawienie się objawów patologicznych, takich jak spastyczność czy odruchy patologiczne (pojawienie się tych objawów jest wynikiem tworzenia się nowych połączeń międzykomórkowych w rdzeniu i na tej podstawie reorganizacji odruchowej czynności izolowanego przez uraz odcinka rdzenia - w przypadkach uszkodzeń całkowitych, a w przypadkach uszkodzeń częściowych kompensowanie czynności rdzenia). Prawidłowy dobór i stosowanie odpowiednich metod kinezyterapii w tym okresie ma niezmiernie korzystny wpływ na te procesy.

-    w przypadkach uszkodzeń rdzenia w odcinku szyjnym, pojawia się w tym okresie czynność dowolna mm kkg unerwionych z 1 -go, a niekiedy dwóch segmentów powyżej stwierdzonego pierwotnie uszkodzenia rdzenia (jest to wynikiem ustępowania obrzęku tkanki nerwowej w strefie uszkodzenia).

Prawie nigdy nie obserwuje się powrotu funkcji rdzenia, który przez pierwsze 2-3 tygodnie po urazie wykazuje cechy całkowitego uszkodzenia.

-    wyrównanie zaburzeń naczynioruchowych

-    pojawienie się automatyzacji pęcherza moczowego

-    usprawnienie wydalania kału

-    ustępowanie zaburzeń troficznych skóry

3.    Stan utrwalających się zaburzeń neuropatologicznych.

Trwa od 6 do 24 miesięcy od uszkodzenia

-    nasilenie się spastyczności zgięciowej lub wyprostnej

-    skostnienia okołostawowe

-    złamania kości długich

-    różnego rodzaju zaburzenia w układzie moczowym

4.    Stan utrwalonych uszkodzeń neurologicznych.

Występuje powyżej 2 lat po urazie.

-    ograniczenie ruchomości stawów

-    zaburzenia troficzne skóry, które mogą powodować chroniczne odleżyny

-    zaburzenia psychiki, utrudniające przystosowanie się do warunków środowiskowych

-    spastyczność o dużym nasileniu

-    zainfekowane odleżyny z przetokami sięgające niekiedy okolic kostnych

5.    Stan przewlekły “ człowieka rdzeniowego”.

Trwa całe życie.

-    rozległe zmiany w układzie moczowym i kostno - stawowym

-    na skórze mogą pojawić się odleżyny i modzele

-    obniżenie ogólnej wydolności fizycznej i osłabienie mm nieporażonych

Rehabilitacja po urazie rdzenia kręgowego.

1 etap - obejmuje okres ostry, unieruchomienia chorego w pozycji leżącej w łóżku szpitalnym.

il etap - obejmuje okres od momentu rozpoczęcia pionizacji chorego i trwa do chwili wypisania ze szpitala

III etap - obejmuje całe życie „człowieka rdzeniowego”

I etap

Cele usprawniania leczniczego:

1.    Profilaktyka powikłań płucnych (terapia oddechowa)

2.    Profilaktyka zmian wtórnych: przykurczów, zaników mm, zmniejszenia siły mm i ogólnej wydolności organizmu (ćw. bierne i czynne, zmiana pozycji ułożeniowych)

3.    Zapobieganie powstawaniu odleżyn (pielęgnacja)