4 �dania zmęczeniowe metali4

m układzie współrzędnych zaznaczyć punkiy Ti(cki, o^₀|) i r^cr.a, również. reprezentujące sporządzone uprzednio wykresy Wdhlera 1 i Ł Jeśli w podobny sposób. _tzostaną naniesione w ujclądzie (tr„, cr_mM,_mi₀) szeregi par punktów ^

7Xtr„i. Orfn/). reprezentujące wiele wykresów Wttblera, sporządzonych dla różhych Wap; " tości H\, to punkty te utworzą zbiory; które będzie można przybliżyć dwiema liniami-* "■ linią granicznych wartojśći 0^ = Z i linią granicznych wartości ój*. Wyki** tiki, będącjh ; wykresem zbióiótym wielu Wykresów WOblętó, nazywa się wykjtsem SłhitbtL tyfykits Smitha nie jest pełny (zamknięty) W części naprężeń ujemnych ze względu tik to, że nie .ał; się gładkich próbek (beż karbu) wykonanych z materiałów spręźysto-plastycznych dó» • prowadzić do złomu w warunkach ściskania..' • . ~ . V. •

Wykres Smitha sporządzony dla skręcania, zginania lub dla rozciągani e-ścjskanja materiałów, 'znajdujących się. w stanie spręiysh^plastyężhyiti, można Uznać żi w przybliżeniu symetryczny względem początku O układu współrzędnych (jeżeli po» •' działki na osiach (_ar_m tego układu są identyczne).Mażoa.więc ograniczyć się do narysowania jego części odpowiadającej oi>0 (rys.4.6),, Zauważymy jeszcze, że z uwagi na to. iż w konstrukcjach ha ogół nie dopuszcza, się do występowania od- -kształceń plastycznych, górną częić wykresu obcina siępróstąSj.S'y odpowiadającą granicy plastyczności, a pozostałe litiie krzywe zastępuje się prostymi, tak jak pokazać • no na rys. 4.6 (punkt Tj jest rzutem punktu Ą na linię minimalnych naprężeń grarticż* ' nych). ' ^: "•

. 4.2.4. Wykres Halgha

. -^'Ze sposóbu konstrukcji wykresu Smitha wynika, że jeśli na prostej 1, polizanej na tys. 4414.64 zaznaczymy punkty Q\_s gj, »n Qn ^ odpowiadające naprężeniom cr_nt, -,*n to odcinki fiiĄfe^GiTit OiSk* BżĄj GA *= Qiif będą równe granicznym amplBjśidom' odpowiadającym typi nąprężcbiojn średnim. Widać więc, że dolna 1'ińla graniczna Smitha jestwłaściwio zbędna, a potrzebne konstruktorowi informacje

tiiożna podać odkładając dla naprężeń a_mii 0»3.....odpowiadające im amplitudy gira-

nieśne Q\Sii QjSi,... itd. ¹

' Uzyskana w ten sposób zależność granicznych-amplitud naprężeń od naprężeń średnich, narysowana w układzie cr*, oj, nazywa się wykresem Haigha (rys. 4.7, linia kreskowana). - :

Naturalnie dla każdego punktu krzywej suma jego współrzędnych równa się wytrzy-• miyośd zhięczehiowej Z dla odpowiedniej wartości H. Linię krzywą.wykresu zastępuje siępodobnid jak na wykreślę Smitha- odpowiednimi liniami prostymi.'(Punkt 5, na osi Ótf odpowiada Wartości i?,, punkt Sj żaś uzyśkpje się, prowadząc z punkbl Sj nachyloną pod kątem 45® do osi prostądojęj przecięcia się z kreyWąHaigha).

43. Wpływ karbów na wytrzymałość zmęczeniową

W przypadku gwałtownych zmiam kształtu lub wymiarów elementu czy próbki, stanowiących tzW. karb, naprężenia nie zmieniają się w sposób wynikający z uwzględnie-nia zmiany pola (lub taż kształtu) przekroju poprzecznego elementu czy próbki w miej-ścu, karbu w konwencjonalnych wzoraęjj wytmanąłgśQiQwych, lecz ulegają .= ktkffeentracjLjStppjefl kpnngnfefaji, spoWodov^pfij ^aHbwną Zmianą przekroju (przy żałifićńiu, id materiał jest iżbtropowy i idealnie Sprężysty, a przedmiot-gładki), określa się żb pomocątzw. współczynnika kształtu 04 definiowanego jako