8

2. Co to jest utylitaryzm w etyce i za co go krytykujemy?

Utylitaryzm jest teoretyczną koncepcją w etyce, ałc także praktycznym programem postępowania. Akcentuje w całym działaniu człowieka użyteczność. Użyteczne jest to, co przynosi przyjemność, a wyklucza przykrość. Przy jemność jest symptomem szczęścia człowieka. Utylitarysta nie dostrzega w człowieku jego złożoności materii i ducha. Człow iek jest dla niego podmiotem obdarzonym zdolnością myślenia oraz wrażliwością. Wrażliwość czyni go żądnym przyjemności i każe rau unikać przykrości. Zdolność myślenia dana jest człowiekowi, aby mógł kierować swoje działania ku maksimum przyjemności przy minimum przykrości. Zasada ta jest naczelna w u. i pow inna obejmować nie tylko jednostki, ale wielu.

Podstawy krytyki eudajmonizmu:

a)

i, przypadłościowym. Przyjemności nie wolno traktować przez kontrast do przykrości jako jedynej normy działania ani jako zasady, na podstawie której orzeka się i wyrokuje o dobru i złu moralnym własnych i cudzych czynów.. b) Sprowadzenie człowieka' do środka do celu jak zresztą wszystkiego innegę'-jest

do celu staje się także własna osoba.

doznań i pi

Taka postawa u. ciąży na różnych dziedzinach życia i współżycia ludzkiego, zagraża to dobro uznawane jest za całkowitą postawę normy moralnej, nie ma możliwości wyjścia poza to, co jest dobre dla danej jednostki. Jeżeli człowiek stara się o przyjemność również dla kogoś innego, to ocenia ją jedynie poprzez własną przyjemność - przynosi mu przyjemność to, że ktoś drugi doznaje przyjemności. Jeżeli to jednak przestanie przynosić człowiekowi przyjemność lub nic wynika z rachunku szczęścia, to przyjemność drugiej osoby przestaje być czymś wiążącym, dobrym a może stać się. wręcz czymś złym, ewentualnie obojętnym. Utylitarne rozumienie dobra zawsze prowadzi do egoizmu.

8