7

III. Spór o normę moralności.

i. Co to jest eudojmonizm etyczny i za co należy go krytykować?

Eudajinonizm, gr. eudnimon (szczęśliwy) - pogląd etyczny podkreślający, żc osiągniecie szczęścia jest najwyższym dobrem moralnym oraz ostatecznym ideałem i celem życia człowieka. Jego ojcom był Arystoteles.

Rodzaje cudajmonizmu;

a)    hedonistyczny (Arystyp z Cyreny - szkoła c>Tenaików) - u pa trwanie istoty szczęścia w doznawaniu przyjemności zmysłowej

b)    ar etyczny (Antystcces - szkoła cyników) - szczęście polega na niezależności jednostki od uwarunkowań wewnętrznych (dążenie do przyjemnoiei) i zewnętrznych (konwenans, nacisk opinii)

c)    agatyczny (Platon) - widzi istotę szczęścia w intelektualnym kontakcie człowieka z transcendentną ideą dobra i piękna („Uczta’), dzięki czemu mędrzec, który byłby jednocześnie władcą („Państwo”, „Prawa"), mógłby prowadzić całe społeczeństwo do szczęścia (powszechnej pomyślności)

d)    perfekcjonistyczny - moralną powinność postępowania wyznacza jego stosunek do najwyższego dobra. Samą ideę dobra najwyższego A. określa na drodze analizy faktu działania ludzkiego, która ujawnia dobro najwyższe j?iko rację uniesprzcczniającą podjęcie działania, czyli jako jego cel osuueczny. Celem tym jest samourzeczywistiiicnie się człowieka jako człowieka, czyli ziszczenie się szczytowych rno/Jtwości ludzkiej natury: najdoskonalszej władzy (intelektu) najdoskonalszy akt (poznanie.) n stosunku do najdoskonalszego przedmiotu (Aktu Czystego), zaś działanie moralnie powinne to działanie służące saoiourzeczywLstnicniii (e. perfekcjonistyczny). Ponieważ człowiek jest istotą z natury społeczną, stąd jego samourzeczywisuiienie jest możliwe tylko w powiązaniu z urzcczywistnieuiem dobra wspólnego całego społcczeńitwa. Dlatego dobry człowiek to (także) dobry członek rodziny (społeczności domowej) i dobry obywatel. „Ekonomika” t „Polityka” stanowią część składową etyku

Podstawy krytyki cudajmonizmu:

a)    pojawia się ryzyko traktowania drugiego człowieka w sposób instrumentalny -

jako „przedmiot” do osiągnięcia własnego szczęścia

b)    ly^cyko dążenia do szczęścia kosztem innych osób

c)    brak bezinteresowności

d)    hipotciyznt - jeśli chcę być szczęśliwy to muszę zrobić określoną rzecz

Człowiek powinien darzyć siebie i inuych bezinteresowną miłością i życzliwością; powinien mieć na uwadze nie tylko dobro i szczęście własne, ale także i drugiego człowieka.

7