CCI20101218002

1. CZĘŚĆ TEORETYCZNA

1.1. Wiadomości ogólne o ciągnieniu metali

Przez ciągnienie rozumiemy proces obróbki plastycznej na zimno, w którym metal,

0    niewielkich wymiarach przekroju poprzecznego i znacznej długości, przesuwa się przez zwężający się (stożkowy) otwór narzędzia zwanego ciągadłem, zmieniając wymiary' przekroju poprzecznego, a niekiedy także w nieznacznym stopniu kształt tego przekroju, w wyniku siły przyłożonej do części materiału wychodzącej z ciągadła. Długość przeciąganego materiału rośnie wprost proporcjonalnie do ubytku powierzchni przekroju poprzecznego.

Oprócz zmniejszania przekroju poprzecznego, stosując ciągnienie uzyskuje się podniesienie własności mechanicznych, lepszą jakość powierzchni metalu i lepsze tolerancje wymiarowe gotowego wyrobu. Następuje natomiast pogorszenie własności plastycznych metalu i aby usunąć skutki gniotu stosujemy wyżarzanie między operacyjne rekrystalizujące po przekroczeniu odkształceń dopuszczalnych. Zgorzelinę, powstałą w czasie takiego wyżarzania, usuwamy z powierzchni poprzez wytrawianie lub sposobami mechanicznymi, głównie szczotkowanie, piaskowanie lub gięcie.

Ciągnienie stosuje się przede wszystkim do produkcji drutu, prętów okrągłych

1    kształtowych oraz rur bez szwu i ze szwem.

Za pomocą ciągnienia przerabia się stale miękkie, stale o dużych zawartościach węgla (do 1,2% C), stale stopowe konstrukcyjne i narzędziowe oraz metale nieżelazne i ich stopy (głównie na bazie miedzi, aluminium, niklu, cynku, ołowiu i wolframu).

Przed rozpoczęciem ciągnienia, materiał zaostrza się na końcu tzn. zmniejsza przekrój poprzeczny poprzez zakucie lub zawalcowanie, celem łatwiejszego wprowadzenia go w stożek ciągadła i umożliwienia uchwycenia materiału przez szczęki ciągnące.

Schemat procesu ciągnienia wyrobów pełnych został przedstawiony na rysunku 1.

Rys.l. Schemat procesu ciągnienia wyrobów pełnych: P_c - siła ciągnienia, P₀ - siła przeciwciągu, d_p - średnica początkowa, d^ - średnica końcowa, a - kąt pochylenia stożka ciągadła.

Proces ciągnienia jest procesem o bardzo dużej wydajności i uzysku niespotykanym w innych procesach obróbki plastycznej metali, gdyż pomimo niewielkich odkształceń w poszczególnych zabiegach ciągnienia, proces ten prowadzimy z reguły z bardzo dużymi prędkościami.