Kukułka 8

' .

- - -- -

P: .

XII. Kwestia praw człowieka

w stosunkach międzynarodowych

1* Narodziny kwestii praw' człowieka

Już w czasach starożytnych niektórzy filozofowie, myśliciele społeczni i prawnicy zastanawiali się nad statusem społecznym człowieka i nad zabezpieczaniem jego kondycji. Ateńscy sofiści w V i IV wieku przed naszą erą uznawali .człowieka za „miarę wszechrzeczy” i dlatego postulowali demokratyczne odnoszenie się do wszystkich ludzi. Po nich stoicy w IV I III wieku p.n.e. głosili wyższość praw natury nad prawaiaijtanowioriy^ oraz przysługującą na tej zasadzie ludziom na-' Jurah^wolność i równość. Demokracja grecka upowszechniła też idee wolności^az równości słowa i czynu w granicach prawa.

W cesarstwie rzymskim uznano prawa natury za _ najwyższe źródło prawa, w    Oparty na tych za-

sadacHT^odęĘś Justyniana z pierwszej połowy Vi wieku upowszechnił w cesarstwie wielereguł demokratycznych, jak też idei równości, sprawiedii3^tQŚcij...iyokoju między ludżiWrw państwie. Do idei tych sięgali następnie myśliciele epoki Odrodzenia, którzy w dużym stopniu opierali swoje refleksje na AedniowieczBCLolozofii chrześcijańskiej, uznającej ,Brzyrodzoną^.gGd:aość.-cdQw|eka. jak również "ha "pierwszych dokumentach prawa stanowionego na temat poszanowania praw łudzi (jak np. Mągn_a.Q]LąrtaLLite^um z 1215 r.). Potrzebę zabezpieczenia praw ludzkich głosili tacy prawnicy i myśliciele epoki Odrodzenia jak: Hago. Grotius*. Thomas Hohbes. John Lockc czy Samuel Pufendorf. Uzasadniali oni przynależność ludziom praw" -d.Q-życia, do wolności, do równości i do własności.

Epoka Oświecenia, powiązała kwestie praw człowieka z funkcjonowaniem zorganizowanego społeczeństwa. Rozważania na ten temat wzbogacił Monteskiusz swoim dzieleni „O duchu praw” oraz