Kukułka4

XIV. Patologie międzynarodowe I ich przezwyciężanie

Coraz bardziej skomplikowany rozwój i coraz wnikliwsze poznawanie międzynarodowej sfery stosunków społecznych w XX wieku doprowadziły do wzrostu zainteresowań polityków i analityków zachowaniami oraz zjawiskami patologicznymi w życiu międzynarodowym, Zalicza się do nich zachowania i zjawiska, które zagrażają zdrowiu, życiu i mieniu społeczeństw, podważają podstawowe wartości narodów i państw, jak też szkodzą różnym rodzajom ładu międzynarodowego. Patologie międzynarodowe znajdują wyraz w sekwencjach jawnych lub ukrytych działań negatywnych i szkodliwych dla współżycia międzynarodowego, a zatem i dla ładu międzynarodowego.

Przesłankami rozwoju patologii międzynarodowych są rozbieżności i konfrontacje wizji oraz metod maksymalizacji interesów rządów i grup pozarządowych. Znajdują one wyraz w szkodliwych działaniach i interakcjach uczestników stosunków międzynarodowych w różnych sferach życia międzynarodowego.

W sferze świadomościowej, która z reguły zakłóca widzenie i ocenę różnych rodzajów patologii, owe szkodliwe działania obejmują dezinformację, dywersję informacyjną, przestępstwa informatyczne oraz promowanie różnego rodzaju fundametalizmów, nietolerancji i ksenofobii. Rozciągają się także na skrywaną propagandę oraz reklamę prasową, radiową, telewizyjną i internetową różnego rodzaju zakazanych używek, farmaceutyków czy aikoho.il.

W sferze stosunków ekonomicznych patologia przejawia się w ,.praniu pieniędzy⁵', w korupcji, w działaniach mafijnych w mechanizmach zorganizowanej przestępczości, w przemycie zakazanych produktów (jak materiały radioaktywne, towary kradzione i podrabiane), w handlu narkotykami, diamentami i papierosami, w oszustwach bankowych i inwestycyjnych oraz w fałszowaniu produktów w przemycie bezcłowym. Zjawiskom tym towarzyszą różne formy nieuczciwej konkurencji międzynarodowej,

W sferze zagrożeń warunków życia i zdrowia ludzi przejawy patologii międzynarodowej dotyczą rozwijania narkomanii i narkobi-znesu, dopingu w sporcie, przemytu narkotyków przez wyspecjalizowane mafie i gangi oraz transferu szkodliwych odpadów przemy-slowych, Obejmują one- także handel dziećmi i kobietami, nielegalne migracje oraz szerzenie się chorób pandemiczuyeh.

W sferze bezpieczeństwa ludzi i ich mienia patologie międzynarodowe przejawiają się w formach terroryzmu międzynarodowego, piractwa morskiego, zamachów bombowych i porywania zakładników. Z kwestią bezpieczeństwa ma także związek kradzież informacji i danych, cyberpiractwo oraz zakłócenia elektronicznych środków informacji (jak Internet) na skalę- międzynarodową.

Wymienione sfery patologii międzynarodowych w różny sposób naruszają przyjęte powszechnie zasady współżycia międzynarodowego, podważają reguły partnerstwa i zaufania wzajemnego uczestników stosunków międzynarodowych, jak również destabilizują stosunki między grupami państw.

2. Międzynarodowe zagrożenia bezpieczeństwa życia, zdrowia i mienia ludzi

Wśród wszystkich sfer patologii międzynarodowych za najbardziej spektakularne należy uznać sfery terroryzmu i piractwa. Albowiem poprzez użycie przemocy terroryści i piraci grożą bezpieczeństwu grup ludzkich, powodują ofiary i szkody materialne oraz sieją zastraszenie i obawy w opinii społecznej różnych środowisk. Jeśli starorzymskie i rewolucyjne pojęcie „terror⁵ oznaczało system zastraszania społeczeństwa przez rządzących, to rozwijające się od lat 70. XX w. współczesne pojęcie oznacza akty gwałtu 1 przemocy w celu przestraszenia domniemanego przeciwnika, aby przestał on czuć się bezpiecznie i stał się uległy. Przeciwnikami dzisiejszych terrorystów są z reguły „obcy” i dlatego terroryzm stal się patologią międzynarodową. Terroryści uzasadniają swoje akty najczęściej wiarą w Boga, określoną ideologią polityczną, potrzebą wyzwolenia „swoich” lub oczekiwaniem pewnych ustępstw ze strony „obcych”. Generalnie dążą oni do wymuszenia na przeciwnikach określonych zachowań.

Terrorystyczne akty porwania samolotów i zakładników rozpoczęły się w latach 30. XX wieku (w Peru w lutym 1931.), a od lat 70. XX wieku stały się dość częste. Najgłośniejsze były porwania przez

245