skan37

Mają one na celu możliwie wczesne wykrycie alloprzeciwciał odpornoś • Kobiety, u których zostały wykryte takie alloprzeciwciała, powinny być _su^Cl°^wVch. wraz z odpowiednią informacją do Pracowni Konsultacyjnej RCKiKlubdoT^³⁰⁶ Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie.    ^nstytutu

W pracowniach specjalistycznych ustala się swoistość i poziom wykrytv h przeciwciał oraz wykonuje się badania antygenowe krwi ojca dziecka U '^Ch,^al|°' wyniki badań pozwalają ocenić ryzyko wystąpienia ChHP/N, jej przebieq^ZySkane dają możliwość wcześniejszego przygotowania odpowiedniej krwi do ^{a także} dla dziecka i matki.    ^Mrzet°czeni_a

W celu wykrycia alloprzeciwciał odpornościowych u kobiet w ciąży stosu’

•    pośredni test antyglobulinowy PTA-LISS    ^{Je Sl}^^:

•    testy enzymatyczne LEN

Wskazane jest stosowanie testów o większej czułości, jak np. pośredni test a tyglobulinowy PTA-PEG. Zastosowanie monoswoistej surowicy anty-lgG w tym teście i w innych pośrednich testach antyglobulinowych potwierdza odpornościowy charakter wykrytych alloprzeciwciał. Ze względu na wysoką czułość polecane są także mikrometody kolumnowe. Przy wykrywaniu alloprzeciwciał w surowicy matki do zestawu krwinek wzorcowych należy włączyć krwinki ojca dziecka, o ile pozwala na to układ ABO.

W przypadku wykrycia alloprzeciwciał odpornościowych w surowicy kobiety należy ustalić ich swoistość i poziom (miano).

Miano alloprzeciwciał, czyli największe rozcieńczenie surowicy badanej, w którym występuje jeszcze reakcja aglutynacji krwinek, określa się, stosując PTA klasyczny. Informacja o swoistości i poziomie wykrytych alloprzeciwciał ma istotne znaczenie w przewidywaniu ciężkości ChHP/N. Badanie to powinno być wielokrotnie powtarzane w czasie ciąży ze względu na możliwość dodatkowej i narastającej immunizacji matki.

Choroba hemolityczna płodu lub noworodka może być spowodowana konfliktem matczyno-płodowym w zakresie różnych układów antygenowych krwinek czerwonych, takich jak: Rh, Kell, Kidd, Duffy, MNSs, ABO. Najcięższe i najczęściej występujące przypadki ChHP/N spowodowane są przeciwciałami anty-D z układu Rh, dlatego teżwtym zakresie prowadzona jest od wielu lat profilaktyka choroby hemolitycznej [32].

Stwierdzenie u kobiety ciężarnej miana alloprzeciwciał odpornościowych anty--RhD >!6w PTA klasycznym lub/i obciążony wywiad położniczyjest wskazani**.tn ⁰ rozpoczęcia wewnątrzmacicznej diagnostyki, która ma na celu określenie ciężkos choroby hemolitycznej płodu i zastosowanie odpowiedniego leczenia.

nja prenatalne u kobiet w ciąży można podzielić na dwie grupy: Udania nieinwazyjne:

• cienie stężenia przeciwciał techniką ręczną lub automatyczną ' °_n^_jza podklas wykrytych przeciwciał (IgGI i lgG3)

testy komórkowe " al test erytrofagocytozy (MMA)

b)    test cytotoksyczności zależnej od przeciwciał (ADCC)

c)    test chemiluminiscencji (CLT) techniki molekularne

. badania inwazyjne, które wykonuje się u płodu: iaia nłodoweao (amniopunkcja)

Jedynie punkcja naczyń pępowinowych płodu w 100% określa stopień ciężkości choroby hemolitycznej. Jest to jednak metoda obciążona ryzykiem powikłań i wymagająca dużego doświadczenia lekarza przeprowadzającego zabieg. Najnowsze techniki biologii molekularnej pozwalają określić gen RhD płodu w osoczu matki [29]. Stwierdzenie, że płód jest Rh-ujemny, oszczędzi stosowania niebezpiecznych badań inwazyjnych.

3. Zapobieganie ChHP/N w konflikcie Rh

Profilaktyka konfliktu Rh polega na stosowaniu u kobiety, której dziecko zagrożone jest chorobą hemolityczną, preparatu immunoglobuliny anty-RhD. Preparat ten zawiera przeciwciała anty-D z układu Rh należące do immunoglobulin klasy G, wyizolowane z osocza osób uodpornionych, głównie mężczyzn Rh ujemnych poddanych zamierzonej immunizacji krwinkami Rh dodatnimi.

Podanie immunoglobuliny anty-RhD ma na celu zahamowanie u matki pierwotnej odpowiedzi immunologicznej na antygen D obecny na krwinkach płodu, a nieobecny u matki.

Istnieje kilka hipotez wyjaśniających mechanizm, dlaczego dochodzi do pierwotnej odpowiedzi immunologicznej [11,32]. Jedna z hipotez podaje, że krwinki P^du, Rh dodatniego, które przedostały się do krążenia matki w czasie ciąży lub/i Porodu, zostają opłaszczone alloprzeciwciałami anty-D klasy G zawartymi w poda-^nej ^munoglobulinie. Ulegają one zniszczeniu w śledzionie przez układ fagocytów jednojądrzastych, a tym samym nie stykają się z układem immunologicznym matki.

ton sposób nie dochodzi do powstania komórek pamięci immunologicznej ^w stosunku do antygenu D i tym samym do pierwotnej odpowiedzi immunolo-

86 i serologia grup krwi w praktyce

serologia grup krwi w praktyce

I

87