skroty190001

Inne zagadnienia składniowe 328

„to żaden kłopot (dowód, problem...)" [niem.J - to nie jest żaden kłopot (dówjMjSSL problem): Proszę pani, zdobycie biletów na ten koncert nie jest dla mnie tadnytaSĘfc kłopotem (nie: proszę pani. zdobycie biletów na len koncert to dla mnie żaden kłppof^g** „ubraó coś” (sukienkę, płaszcz) [niem.J - włożyć coś (sukienkę, płaszcz) albo: ubraęjjfr się w coś (w sukienkę, w płaszcz): Włóż sweterek, zrobiło się zimno (nie:-,.) sweterek, zrobiło sic zimno");

„w czym mogę pomóc” [ang.J - czym mogę służyć?: Czym mogę pani służyć,    p

ekspedientka (nic: „W czym mogę pomóc, spytała ekspedientka”);

„w miejsce czegoś" [ros.J - zamiast czegoś: Zamiast mięsa można jeść produfiB* sojowe (nie: „W miejsce mięsa można jeśó produkty sojowe”);

„w nawiązaniu do...” (niem.J - nawiązując do...: Nawiązując do-listu zlSA przesyłamy zamówienie... (nie: „W nawiązaniu do listu z 15.09 przesyłamy zamówili nic...");

„w ślad za czymś” [ros.J - śladem czegoś: Śladem tych zmian przyszły następne (nię:

„W ślad za tymi zmianami przyszły następne”);

„winió kogoś w czymś” [ros.J - winić kogoś za coś: Nie winię pana za tę decytj&%

(nic: „Nie winię pana w tej decyzji”);

„wybrać kogoś czymś (prezydentem, prezesem)" (ros.J - wybrać kogoś na kogóś ftó '*^**¹ prezydenta, na prezesa): Wybratto go na prezesa klubu (nie: „Wybrano go prezesem'

klubu”);

„wydaje się być” (ang.. ros.J - wydaje się: Sprawa wydaje się prosta (nic: „Sprawi f&Sasf wydąje się być prosta*’);

„względnio coś” (niem.J - albo coś, lub coś: Należy zlikwidować źródło konjtikiu<^JW&-dłbo przenieść pracownika (nic: „Należy zlikwidować źródło konfliktu względnie, >5 przenieść pracownika");

„za wyjłilkicm" [ros.J - z wyjątkiem: Sklep czynny codziennie z wyjątkiem niedyeR?ĘjĘ&_l (nie: „Sklep czynny codziennie za wyjątkiem niedzieli”);

„zapytać u kogoś” [ros.J - zapytać kogoś. Zapytać ojca o zdanie (nie: „Zapytać^ u ojca o zdunie”).

CZY DOBRZE ROZUMIEMY PEWNE WYRAZY I ICH ZWIĄZKI

n

n

NIE TYLKO FRAZEOLOGIA

mm

Ip|_v\';£;

*>W^:.poradniku cym nie zabraknie uwag na lemat używania pewnych wyrazów I.SJąłych związków wyrazowych. Podamy najczęstsze dziś wyrazy modne, zestawimy •ma^sJów mylonych z powodu podobieństwa brzmieniowego, a także podamy listę ^Syęfev^razów i związków frazeologicznych, które są (z różnych powodów) śle

B(?rożUjflianc lub których forma (to dotyczy frazeologizmów) jest zmieniana. Pozwoli to Smiknąć.błędów lub nadużyć językowych.

I. Wyrazy modne

zjawiskiem mody językowej mamy do cenienia wówczas, gdy jakieś słowo jest Przęsło używane w tekstach pewnego typu. na przykład w komunikatach oficjalnych, il^iykuiach dziennikarskich, a także - w wypowiedziach potocznych.

' Mówiący, a jeszcze częściej piszący, mając do wyboru kilka określeń synonimie/.-phycli, zawsze wybierze to samo. I to nie dlatego, by inne były gorsze, lecz dlatego, żc ^{;o\vo wybrane słowo ^samo się narzuca”, jest „w pogotowiu myślowym”. Tak gpiWpyscy^mówią (piszą), więc wydaje się, że tak właśnie trzeba. Tymczasem wyrazy ||i|nćdne, zwane czasem dosadniej natrętami językowymi, tylko z pozoru ułatwiają

fljporbzumienie. W gruncie rzeczy nie pozwalają na przekazywanie subtelnych odcieni ftzrtaczcniowych, na indywidualny styl wypowiedzi. Powodują powstawanie zdań g^ęhemntycznych, bliskich szablonom, stale powtarzanym, a przez to wypranym z treści. ^'Ą ‘Nadużywanie pewnych słów jest zjawiskiem charakterystycznym dla określonego P'czasu: po kilku albo kilkunastu latach moda na jakieś słowo mija, zastępuje je inny ^Avyraz modny. Nieposługiwanie się takimi wyrazami świadczy o dobrym wyczuciu pjAęzykp^ym, o nieuleganiu modzie, czyli o tym, że ktoś myśli wtedy, gdy chce coś lub napisać. Z drugiej strony nie można twierdzić, żc posługiwanie się wyrazami modnymi jest równoznaczne z popełnianiem błędów językowych. Należy ^P0k^aBfikować jako błąd stylu, brak umiejętności sprawnego posługiwania się Pleźykiem.;