(16)

42 ZESZYT a

M. P. Ludzie mają racje, gdy sądzą o swych id_c

ze i

i barwa * co kształt, ruch. czas etc.

^Un>ysłenj, 1

S że istnieją one w samych rzeczach; _z pcw^" ?^rostych. >arwa w takim samym stopniu istnieją _p"^0lC'^A g°^r*^c<>)

Brakuje nam słów. by wyrazić wicie znanych Principium to pozwala odkryć doniosłe praw? 'f®*** I things]. Brak namysłu nad nim sprawił, ii ^Uy }&^eat dzic popadli w wielorakie błędy, usiłując w^lu‘ \ wiedze za pomocą dźwięków; (gdy) ^ydało-j,^ nin ne / zakoriczyło sic to porażką/, myśleli onLiTid**'**' i była ich wiedza, podczas gdy w rzeczywistości ulom"* ’ był ich język.    ^ny

»X> Kwestia: czy wrażenia wzrokowe pochodzące z głowy człowieka będą bardziej podobne do wrażeń dotykowych * pochodzących stamtąd, czy też z jego nóg**?

»X» Lub: czy/to/jedynie/stała i długotrwała/ asocjacja cał- •, kowicie różnych idei każe mi wydać osąd, iż są one jedną i tą samą [ideą]?

(folio 137|

iXj Tym, co widzę, jest jedynie rozmaitość barw i światła. ; Tym, co czuję, twardy lub miękki, gorący lub zimny, szorstki lub gładki etc. Jakież zachodzi podobieństwo [resemb-lance] między tymi a tamtymi myślami?

i»X Obraz namalowany wielką rozmaitością barw oddziału- :

je na dotyk w sposób jednorodny. Nic mogę przeto wnioskować, że ponieważ widzę dwie [rzeczy], poczuję dwie [rzeczy], że ponieważ widzę kąty i nierówności, poczuję kąty i nierówności. Skąd zatem, nim jeszcze pouczy

■M

6

• X* S

«X‘»

•X*

iXł

mnie doświadczenie, mogę wiedzieć, iż nogi widzialne (ponieważ są dwie) są związane z nogami dotykalnymi lub ze widzialna głowa (ponieważ jedna) jest związana

z głową dotykalną?

Wszystkie rzeczy, które możemy pojąć, są: po pierwsze. 228 myślami, po drugie, mocami otrzymywania tych myśli, po trzecie, mocami byoia-okazją/powodowania/ myśli. Niemożliwe, aby którakolwiek z nich istniała poza vv jakiejś bezwładnej, pozbawionej zmysłów \senselesf\ rzeczy.

Ucz szkła przedmiot może być /widziany/ pod tak samo 229 dużym kątem jak z użyciem szkła. Zatem to nie przez [zwiększanie) kąta szkło powiększa wygląd [appcarattce\.

N iedorzccznością jest, aby ludzie poznawali dusze poprzez 230 idee. /idee są bowiem bezwładne, niemyślące [thought•

U'ss) / • Stąd J twierdzenie] Malebranchc'a obalone.

[folio 138]

W jego minie widziałem zadowolenie, na jego twarzy wi- 23\

działem wstyd, widzę więc kształt lub odległość**.

Kwestia: dlaczego rzeczy widziane mętnie przez wypu- 232 kłe szkło nie są powiększone?

Nawet gdybyśmy mieli uznać, że księżyc nad horyzon- 233 tern jest bardziej odległy, dlaczego z tego powodu mielibyśmy uznać, iż jest większy? Jaki Ijest] związek między takim samym kątem. &aersaą odleg dalszą odległością

a byciem większym?