0003701

~~ 68

broć mięsa, kiedy zwierzęta dostaną w paszy nie co soli. Wieprze i drobiazg ptasi daje smaczne mięso, jeśli w ostatnich dniach tuczu dostawają kukurydzę.

Mięso dzikich zwiórząt traci na smaku, jeźli były pod zamknięciem i paszono je jak swojskie.

Prócz mięsa właściwego używamy i innych części zwićrzęcia na pokarm, jako to jelita i inne. Wszystkie podobne są składem swem do mięsa, gdyż zawiśrają wlókńik, rozpuszczalne części białkowate i inne substancyje (kreatyna). Muszkuły ich są gładkie i zbite, tak że pogryźć je trudno, ztąd częstokroć niestrawne, a nawet dla rozmaj i-tyeh przymieszek mają smak nieprzyjemny, jak np. śledziona. Pożywność ich nie wielka, zatćm rzadko ich się używa.

Kości, chrząstki, żyły również zawiórają części pożywne, ale strawić je trudno. Gotowane długo i na mocnym ogniu rozpuszzzają się w klej. Mianowicie gotowane w tak zwanym dyges-torze, czyli garnku papinijańskim. Papin chemik, urządził garnek zamykający się szczelnie skutkiem czego gorączka z niego tak łatwo ulatać nie może. W mm tćż za nic miane żyły, chrząstki itd. zamienić można na bardzo pożywne zupy.

Ryby. Mięso rybie mało co różni się od mięsa zwiśrząt ssących i ptaków. Główną częścią Bkładową jest woda, której mięso rybie bardzo wiele zawićra. Jest ono^we większó] części białe i gębczaste. Tłustość ryb jest bardzo , rozmajita; jedne mają jój aż nazbyt, mne są w nię ubogie. Dla porównania ich służy poniższa tablica, wykazująca zarazem, o ile rybie mięso jest po-żywnóm.

a) tłuste ryby:

wo'y włóknika tłuszczu innych części soli

57,24 p. 12,82 p. 28,37 p. 80,71 p. 10,11 p. 7,11 p. 46,32 p. 18,90 p. 16,89 p, 69,49 p. 21,12 p. 8,51 p. 74,36 p. 15,01 p. 6,42 p.

„    „„_____ 51,46 p. 24,19 p. 11,86 p.

uklej ..... 76,97 p. 16,89 p. 8,13 p.

b) chude ryby:

węgorz . . . ślćdź świeży „ solony , „ wędzony łosoś świeży . wędzony

0,45 p. 0,84 p - p. 2,07 p 1,57 p. 16,41 p

—    P-

2,85 p. 0,45 p.

—    P-

1.24    p. 1,36 p.

12,04 p.

3.25    p.

dorsz..... 81.88 p. 16,71 p. 0,20 p. — p. 41,04 p.

sztokfisz .    .    .    16,16    p.    78,91    p.    0,78    p.    2,59    p.    1,56    p.

szczupak .    .    .    80,68    p.    17,46    p.    0,42    p.    0,47    p.    0,98    p.

okoń .....    80,06    p.    18,11    p.    0,44    p.    0,01    p.    1,38    p.

fladra..... 77,39    p.    19,98    p.    1,80    p.    —    p.    1,46    p.

karp’..... 76,97    p.    21,86    p.    1,09    p.    —    p.    1,33    p.

Z powyższćj tablicy dowiadujemy się tylko o przecięciowym składzie mięsa rybiego, gdyż np. zawartość tłuszczu bardzo jest zmienną. Widzimy