0074

TABLICA II.

PIERWSI PIASTOWIE II.

i. N. N.

W Kronice Galla*) znajduje się wiadomość o zmarłym w początkach XII w. księciu pomorskim Świę-toborze II, iż był powinnym (consanguineus) Bolesławowi Krzywoustemu, a o jego synie Świętopełku wyraża się tenże sam kronikarz^{1 2}), że był temuż Bolesławowi genere propinguus. Fakt powinowactwa obu tych książąt z rodem Piastów nie może tedy ulegać wątpieniu; tylko wytłomaczenie, na jakiej ono polegało podstawie, przedstawia wielkie trudności. Podawane dotąd próby rozwiązania tej kwestyi nie są wystarczające. Zdaniem Wagilewicza³) Świętobór był synem Ottona, syna Kazimierza Odnowiciela; przypuszczenie, nie dające się utrzymać już chociażby z tego względu, że Otton, zmarły w dzieciństwie (II. 18.), nie mógł pozostawić potomstwa. Wobec tego odpadają też dalsze przez Wagilewicza ustalone fakta genealogiczne, jakoby żoną Świętobora była Wierzchosława, a dziećmi ich Jan (Jaksa) i nieznana z imienia córka wydana za księcia Weletabów, tem bardziej, że wspomniana przezeń Wierzchosława była żoną Bolesława Kędzierzawego (III. 16.), a znany książę Jaksa pochodził z rodu książąt połabskich ⁴). Inną próbą wytłomaczenia owego stosunku powinowactwa książąt pomorskich z Piastami jest przypuszczenie⁵), jakoby jedna z córek Kazimierza Odnowiciela wyszła za księcia pomorskiego Świętobora I (przypuszczalnego ojca wspomnianego u Galla Świętobora II). O takiej córce i takiem małżeństwie nic jednak źródłom nie wiadomo; co ważniejsza, są okoliczności, które przypuszczeniu temu wprost zaprzeczają. Gall⁶), mówiąc o potomstwie Kazimierza Odnowiciela, tak się wyraża: filios guatuor unam gue filiam regi Bohemie desponsandam generaoit. Wyrażenie Galla nie pozwala wątpić, że jest to wyliczenie wyczerpujące, a w tem wyliczeniu jest wzmianka o jednej tylko córce Kazimierza, Świętosławie, żonie Wratysława II czeskiego (II. 16), nie ma zaś mowy o drugiej córce, rzekomej żonie Świętobora I. Jeżeli Gall wiedział dobrze, że Świętobór II. i Świętopełk byli powinowatymi Krzywoustego, to niewątpliwie znał też i podstawę tego powinowactwa; jeżeli zaś podstawą tą miałoby być małżeństwo Kazimie-rzówny z Świętoborem I., to tem bardziej byłoby rzeczą dziwną, dlaczego o niej nie wspomniał, podając dokładne wyliczenie potomstwa Kazimiorzowego, i dlaczego wbrew prawdzie dał Kazimierzowi jedne tylko córkę,

1

Mon. Pol. I. 417. — 2) Ibid. I. 482. — 3) Geneal. 52. — 4) Piekosiński, Obrona hipotezy najazdu,

2

Rozpr. Wydz. hist. fil. Akad. Umiej. XVI. 72. — 5) Quandt, Zur Urgeschichte d. Pomoranen, Bałt. Stud. XXII. 181. —

3

6) Mon. Pol. I. 417.