0929DRUK00001758

. 346

KOZDZIiL VII UST. 76

wielką. W rzeczywistości obserwator ziemski znajduje się w ruchu, a światło przenosi się z prędkością, która w stosunku do prędkości obserwatora nie jest nieskończenie wielką; wskutek tego promień widzenia gwiazdy odchyla się od kierunku prostej, łączącej gwiazdę z obserwatorem w chwili obserwacji i określającej prawdziwy kierunek ku gwieżdzie w tej chwili. Odchylenie to nosi nazwę aberacji fjuiasdoicej.

Zjawisko, analogiczne do aberacji gwiazdowej, v \ stępuje zawsze wtedy, gdy dodają się do siebie dwa ruchy, których kierunki tworzą ze sobą kąt różny od zera.

Przypuśćmy naprzykład, że z punktu P (ryc. 60; w kierunku PX przenosi się jakiś przedmiot ze stałą, prędkością F, a jednocześnie z tegoż punktu w kierunku PY przenosi się obser

wator ze stalą prędkością v. Oznaczmy przez v kąt XPY, który tworzą ze sobą kierunki PX i PY.

Gdy w pewnej chwili obserwator znajduje sra \\ punkcie A, a przedmiot w punkcie B, to jest oczywiście

PA : PB = a : F,

stosunku prędkośjei

i w każdej innej chwili kierunek prostej, łączącej obserwatora z przedmiotem ruchomym, jest róv noległy do AB. Kierunek t< n tworzy z kierunkiem PY kąt HA Y — V. Gdyby obserwator byl nieruchomy, przedmiot znajdowaby się stale w kierunku PX, który, z kierunkiem PY' tworzy kąt v. Różnica v' — v zależy od v

V'