Magazyn6001

108

Gat. 2. P. Kuleba [P. Cubeba Lin.]. W. t. 21 i.— Krzew pnący i korzeniopustny: z gałęziami widlasto - dziel-nemi, wysmukłemi, obłemi, popielatemi i nagiemi,— a z gałązkami omszonemi. Liście ma podłużnie-jajowate, zaostrzone, (6" i 2"), dólne w podstawie skośno-sercowate, skórzaste, nagie, zwiórzchu lśnące, spodem kropkowane i wydatnie ner-wiste, z ogonkami omszonymi długości szypułki. Kolby 2ca-lowe, nieco odgięte, z kwiatami oddzielnopłciowymi; z owocami większymi niż w czarnym, także kulistymi— ale długo-szypułeczkowymi.— Dziki i uprawny wlndyach wschodnich zwyczajny.

Owoce jego, od najdawniejszych czasów należę do leków nader szacownych, znane pod mianem kubebów— eubebae. Nie sę ono tyle o-■tre i piekacr co pieprz; a używąją się— oprócz podniesienia trawienia— w celu pobudzenia błon śluzowych w ciekęczkach, prawie we wszystkich ich okresach; także w cierpieniach błon tychże w płucach.

RODZINA XXXVIII. Cyndalowate [Santalaceae Brown.].

Kwiaty obu- lub przez zronienie mięszano - rozdzielno-płciowe, drobne, w gronach albo kłosach, a czasem w wiechach lub też pojedyncze. Okwiat pojedynczy, od wewnątrz ubarwiony, rzadko z wyłącznym kieliszkiem dodatkowym, rurkowaty, zrosły z jajnikiem, czasem ponad tenże wystający krajem 4 — 5wrębnym, trwałym lub odpadającym, niekiedy brodatym jakby przykoronek. Krążek mięsisty, różnie u-kształcony. Pręciki odpowiednie w liczbie łatkom okwiatu; z nitkami zaledwo przewyższaj ącemi kraj okwiatu, często wiązkowo - włosistcmi; z główkami wewnątrzwrotnemi, 2wo-reczkowemi, lub— co rzadko— 4woreczkowemi, otwićrają-cemi się w podłuż. Jajnik lkomorowy, 2—4- a najczęściej 3 zalążkowy; zalążki uwieszone w wiórzchołku łożyska środkowego; szyjka wiórzchołkowa, pojedyncza; znamię główkowate, 2 — 3łateczkowe lub promieniste. Owoc orzechowaty albo pestczakowaty, jagodowaty lub suchy, uwieńczony— już krajem trwałym okwiatu, już krążkiem i szyjką, już wreszcie — nagi, pępiasty lub oorzeżony; z pestką skorupia-Btą Lub tóż kostną, zawsze inasionową. Nasiono często zro-słe z nasiennikiem; z białkiem okwitem i mięsistóm. Zarodek prostoległy w wiórzchołku białka; z iistniami obłymi; z rost-kiem krótkim, górnym, zwróconym ku wiórzchołkowi owocu. — Zioła roczne albo trwałe, krzewy lub drzewa— z gałęziami już naprzemian- już naprzeciw-ległymi, najczęściej kątowatymi, bezwatawowymi. Liście naprzemian- lub też czasem od dołu