94291301

FIZYOLOGIA APARATU PŁCIOWEGO MĘZKIEGO 597

t part-- principalis), złożona z włókna osiowego, które rozrasta się z tylnej części centrosomalnej i warstwy plazmatycznęj, stanowiącej dla włókna pochewkę, wreszcie ostatni odcinek witki stanowi jej cześć końcowa (pars terminalis), gdzie tylko wybiega włókno osiowe.

Pod względem chemicznym badania prowadzone nad plemnikami (Miescher, Kossel, Burian) wykazały, że w skład główek plemników wchodzą zasadowe substancye, mianowicie protaminy i histony a nadto kwas nukleinowy, t. zn. kwas fosforowy, który częściowo nasycony jest przez zasady, hypoksantynę, guaninę, adeninę, ksantynę i t. p.

Z fizyologicznych właściwości plemników należy na pierwszem miejscu wspomnieć o ruchu. Ruchy, które plemnik wykonywa, mają największe podobieństwo do ruchów migawkowych. Kierunek ruchów plemników jest albo prostolinijny albo też śrubowy. Szybkość ruchów zależy w znacznym stopniu od warunków zewnętrznych, a wynosi przeciętnie około CH)6 mm. w jednej sekundzie.

Co do czynników zewnętrznych, oddziaływujących na ruch plemnika, to wchodzi tu w grę oddziaływanie otaczającej cieczyn Płyny alkaliczne ruchy plemników wzmagają, oczywiście do pewnej koncentracyi. Obniżenie temperatury zmniejsza ruchliwość; środkami narkotycznymi można również zmniejszyć intenzywność ruchów. Ruchy plemników uwarunkowane są też ciśnieniem osmo-tycznem otoczenia. Poniżej albo powyżej pewnego ciśnienia osmo-tycznego ruchy plemników ustają.

Ruch plemników może być też kierowany przez pewne zewnętrzne czynniki dzięki wrażliwości, jaką ta żywa materya wykazuje na bodźce na nią działające. Na plemnikach można mianowicie stwierdzić właściwości reotaktyczne, tigmotaktyczne i che-motaktyCzne.

Przez rheota.ds rozumiemy, jak wiadomo, zdolność żywej ma-teryi reagowania ruchem na zmianę jednostronną ciśnienia. Prąd cieczy, otaczającej plemniki, może tego rodzaju reakcyę wywołać. Jeżeli ruch będzie się odbywał w kierunku prądu, wtenczas mówimy o rheota.vis dodatniej, jeśli ruch odbywa się pod prąd, wtenczas mamy do czynienia z rhcotaris ujemną. Szeregi badań, prowadzonych w tym kierunku na plemnikach różnych zwierząt, wykazały, że plemniki charakteryzuje Meołaxis ujemna. Plemniki, poruszające się w rozmaitych kierunkach w kropli cieczy stojącej, zwracają się wszystkie w jednym kierunku, gdy ciecz tą w pewien prąd wprawimy. Mo-