page0116

108 Summa teologiczna

§ 2. CZY BÓG STWORZYŁ ANIOŁA OD WIEKÓW.

Do drugiego paragrafu tak przystępujemy.

Zarzut pierwszy. Wydaje się, że Bóg stworzył anioła od wieków. Bóg bowiem jest przez Swój byt przyczyną anioła. Nie działa bowiem przez coś dodanego do Swej istotności. Lecz byt Jego jest wieczny. Zatem od wieków stworzył aniołów.

Zarzut drugi. Oprócz tego, wszystko co czasem jest, a czego czasem niema, podlega czasowi. Lecz anioł jest ponad czasem, jak powiedziano w ks. de Causis. Zatem anioł nie niekiedy istnieje, a niekiedy nie istnieje, lecz istnieje zawsze.

Zarzut trzeci. Oprócz tego Augustyn dowodzi niezni-szczalności duszy z tego, że przez umysł zdolną jest do poznania prawdy. Lecz jak prawda jest niezniszczalną, tak jest wieczną. Zatem natura umysłowa i duszy i anioła nietylko jest niezniszczalną, lecz także wieczną.

Lecz przeciwnem jest co powiedziano w księdze Przy-pow. VIII, 22: ustami Mądrości zrodzonej: Pan mnie posiadł od*) początku dróg swoich, pierwej, niźli co czynił z początku. Lecz aniołów Bóg uczynił, jak wykazano (w poprz. par.). Zatem aniołów kiedyś nie było.

Odpowiadam, że tylko Bóg Ojciec i Syn i Duch św. jest od wieków. Tak bowiem bezwątpienia twierdzi wiara katolicka, i każde twierdzenie przeciwne, należy odrzucić jako heretyckie. Tak bowiem Bóg powołał stworzenia do bytu, że je uczynił z niczego, to znaczy po tem, gdy przedtem nic nie było.

Odpowiedź na pierwszy zarzut. Byt Boga jest samem Jego chceniem. Przez to zatem, że Bóg przez Swój byt wydał aniołów i inne stworzenia, nie wyklucza się, żeby je wydał przez swą wolę. Wola zaś Boga nie stoi do wydawania stworzeń w stosunku konieczności, jak powyżej powiedziano (R. XIX, par. 4, R. XLVI, par. 1). I dlatego wydał te, które chciał i kiedy chciał.

Odpowiedź na drugi zarzut. Anioł jest nad czasem, który jest miarą ruchu nieba, ponieważ jest ponad wszelkim ruchem natury materjalnej. Jednak nie jest ponad tym czasem, który jest miarą następstwa jego bytu po niebycie, i także, który jest miarą następstwa, będącego w jego działaniach. Stąd mówi

*) Vulg.: na.

http://rcin.org.pl