page0126

116

czalne głuchoty i ślepotę, katary nawet i t. d. Nic więc dziwnego, że wielu z tych, którzy nie znając nawet sprawy hypnotyzmu do leczenia się porwało, działając zupełnie bezwiednie, mało gdy powiem bez pożytku — lecz nawet ze szkodą dla osób cierpiących.

Nauka lekarska od czasu Mesmera tak szalone zrobiła postępy w rozpoznawaniu, ocenianiu i leczeniu chorób nerwowych, że dzisiaj do stosowania magnetyzmu z niesłychaną należy brać się ostrożnością. Obok leczenia fizycznego, leczenie psychiczne ogromną odgrywa rolę—dla tego tćm-bardzićj większa ostrożność jest wymaganą w stosowaniu cudownych leków. Pomimo coraz bardziej rozwijającego się materyalizmu, ogół zawsze ma dążność do czegoś nieznanego, cudownego, nic więc dziwnego, że zboczone chorobą umysły, gonią za takiemi cudownemi siłami—ztąd zadaniem lekarza jest utrzymanie zdrowego myślenia, a nie leczenia przez znoszenie woli, przez zniedołężnia-nie umysłów, mocą cudów nie mogącćj wywoływać siły. Tak jak obowiązkiem wychowania jest wyrabianie samodzielności, tak w stanach chorob-nych, w których samodzielność jest osłabioną lub zdruzgotaną — tómbardziój należy unikać ubez-władniania świadomej woli—lecz przeciwnie osłabioną należy podnosić, a zboczoną sprowadzić na właściwą drogę. Są jednakże stany, w których bez zaprzeczenia już dzisiaj wielkie można przypisać znaczenie lecznicze hypnotyzmowi.