page0162

154

Schweinichen — Schwenden

później przybył do gimnazyjum w Goldbergu, gdzie uczył się języka łacińskiego. Następnie r. 1567 wszedł w^r służbę u księcia Henryka XI, który po ojcu swoim Fryderyku objął rządy Lignicy. Z tym lekkomyślnym księciem odbywał rozliczne wyprawy do Polski i inne małe podróże. Nakoniec towarzyszył mu jako kamerjunkier w podróży po kraju i wkrótce pozabierał wielkie znajomości, bo przez pijatykę zrobił sobie rozgłośne imię. Jechali przez Me-klenburg, Luneburg i Drezno, ztamtąd z powrotem do Wrocławia i Szlązka, następnie do Polska i nakoniec przez Pragę i Czechy do Niemiec południowych, gdzie Augsburg, Heidelberg, Strasburg i liczne inne miasta Schweinichenowi i jego księciu nastręczyły tysiące uciech, ale też przy rozrzutności księcia wiele także kłopotów. Tymczasem rodzinny majątek dostał się w ręce wierzycieli , którym ojciec jego ręczył za księcia. Samego księcia przyaresztowano, a Schweinichen wesoło, w roku 1577 piechotą przez Lipsk wrócił do domu. Ojciec jego już był umarł; brat Henryka Fryderyk objął rządy i nie był dla niego przyjaźnie usposobiony. Nakoniec książę Henryk, na mocy rozkazu cesarskiego powrócił do kraju, a Schweinichen został znowu jego towarzyszem we wszelkich wyprawach i poruczane mu poselstwa uskuteczniał jak najszlachetniej, a~ dopóki pan jego nie został przez cesarza do Pragi wezwany i na nowo w areszcie osadzony. Teraz Schweinichen wystąpił z jego służby, ożenił się i zajmował gospodarstwem. Nakoniec książę Fryderyk przypuścił go do swojej łaski i zrobił swoim marszałkiem. Towarzyszył mu do Holsztynu i w innych podróżach i umarł roku 1616. Dziennik jego dochodzi do roku 1602 wydał go Busching w trzech tomach (Lipsk, roku 1823) pod tytułem: Le-ben und Abenteuer des schles. Rilters Hans von Schweinichen.

Schweizer (Alexander), spółczesny teolog protestancko-reformowany w Szwajcaryi, urodził się r. 1808 w Morat, w kantonie friburgskim, nauki uniwersyteckie odbywał w Zurich, a r. 1832 w Berlinie, pod Schleie.mache-reta. W r. 1835 został professorem teologii uniwersytetu w' Zurich i wikarym katedralnym, r. 1844 tamże pierwszym pastorem. Główne dzieło Schweizera nosi tytuł: Glaubemlehre der reformirten Kirche, to jest dogmatyka Kościoła reformowanego (Zurich 1844, tomów 2), i sprawiło wielkie wrażenie w Niemczech, oraz podało hasło do polemiki między wielu znakomitymi teologami. Inne dzieła są: Darstellung der W irksamfreit Schleiermachers ais Prediger, t. j. o Schleiermacherze jako kaznodziei (Halle 1834); Ewangehja świętego Jana (Lipsk 1841); kazania: Predigtssammlung 1834—1851, tomów 4); Ho-miletih (1848); Uber Begriff und Ertheilung der prahtischen Theologie (1836); die protestantischen Central-dogmen innerhalb der reformirten Kirche, t. j. o głównych dogmatach w Kościele reformowanym (Zurich 1834, tomów^r 2); Das Bindende der liturgischen formenlbhre (Zurich 1836). Wydał etykę filozoficzną Schleiermachera: Die Philosophische Ethik (Berlin 1835). Liczne pisma treści teologicznej zamieszczał w dziennikach: Theologische Jahr-biicher, Theologische Stadien und Krifiken.

Schwenden Burhard von), wielki mistrz Krzyżaków⁷, wybrany następcą po Hartmanie von Ileldrungen r. 1283. W tym roku dokonane było podbicie Pruss przez Krzyżaków, po piędziesięcio-dwóch letniej wojnie, licząc od epoki kiedy Herman von Balk w r. 1231 przeprawił się przez Wisłę, celem wkroczenia do ziemi Chełmińskiej, wojnie krwawej, na którą cesarstwo Niemieckie mocno się wycieńczyło, podobnie jak cała Europa wycieńczała się dla krucyjat w Ziemi Świętej, w^rojnie okrutnej, która niemal do szczętu wytępiła pierwotną ludność Pruss. Kiedy Krzyżacy zawojowali Prussy, wiara chrześcijańska