page0182

Daleko większym jest w każdym razie przyrost kryminalny okresu II, ile że przeciętna cyfra z pierwszego zaraz pięciolecia tego okresu okazuje znaczna przewyżkę nad wypadkową z trzeciej piątki okresu I-go: jakoż, w rubryce obwinionych wynosi 15,₄#-,- w rubryce aresztantów 28$, w rubryce spraw 31,_z%. Pomimo-to, przez ciąg tego okresu, przestępstwa uważane podług spraw karnych mnożą się prawie w dwójnasób, podług obwinionych i aresztantów przeszło w trój-nasób. Istotnie —wizerunek reakcyi w stanie moralnym społeczeństwa, odpowiadającej reakcyi w porządku publicznym i bezwładności społeczeństwa na polu praktycznem, pomimo wrzącego pełnią życia w dziedzinie literatury i gorączkowej agitaeyi w sferach emigracyjnych.

Czasy objęte okresem 111 pod wielu względami różne są od poprzedzających. Pod względem ekonomicznym pierwsze lata tego okresu odznaczyły się liczne mi klęskami, jak kilkakrotny nieurodzaj ziemiopłodów, drożyzna, choroby epidemiczne r. 1848. 185-2 i 1855; których wpływ ujemny wyraził się aż ubytkiem ludności między r. 1846 a 1855 *). Następujące porem lata pod tym względem były pomyślne i poniekąd powetowały dawniejsze straty, tern bardziej, że niwa materyalnych polepszeń zapuszczona >\ poprzednich czasach zaczęła okazywać pewne ślady starania gospodarskiego, które wydało owoc, wprawdzie wcale odmienny od tego jakiego się spodziewano i jakiego życzyć należało, Szereg reform w urządzeniu stanu włościańskiego od roku 1846 do 1864, doprowadził, do polepszenia ludności od r. 185'J. Przytem zaznaczyć należy, że te lata od 1850 odznaczają się. ciągłym z roku na rok ubywaniem przestępstw, co daje ostatniej piątce niniejszego okresu znaczny plus pod względom stanu moralnego, nad poprzedzającymi ²). Pod względem moralnym wyższych sfer społeczeństwa, okres niniejszy przedstawia się niejako antytezą poprzedzającego: jest on początkiem reakcyi przeciwko rna-rzycielstwu a zarazem kwietyzmowi lat dawniejszych, zapowiada zwrot ku rozważnej, spokojnej, organicznej pracy społeczeństwa, który też początkowo sprowadził pewne polepszenia. Lecz nie mógł odrazu

') W ciągu tych lat dziewięciu, ludność Królestwo zmniejszyła się blisko o 200000 głów yl93260).

²) W r. 1859 wykazano obwinionych o przestępstwa 90858, r. 1860: 88278, r. 1861 : 78894, r. 1862 : 73770, r. 1863 : 52620.

http://rcin.org.pl