tpn w alpach i za alpami0101

RZYM ARTYSTYCZNY. — RZEZUY. — GAŁERYE OERAZÓW. — KOŚCIOŁY I ICH SKARBY. — PAŁACE.

Przebiegłszy Rzym monumentalny, jego ruiny, pomniki, groby i świątynie, przejąwszy się duchem tęsknej iihpoezyi, zostaje jeszcze Rzym artystyczny, do którego umysł, jakby dla pokrzepienia, dla rozweselenia się zwraca.

Co do architektury, Rzym się mieni jej wc Włoszech ojczyzną. Trzymając się początkowo surowych Grecyi zasad, które na-ówezas najlepićj odpowiadały surowemu także rzeczy pospolitej charakterowi, później gdy się ten rząd zmienił, a przepych stół się cesarzów potrzebą, zaczęto rozmaite dodatki, zmiany i upię-knienia do klassycznej mieszać piękności. Zląd się zrodził piąty, ]uż całkiem rzymski, architektury porządek, kompozycyjny czyli mieszany. Jeszcze późnićj za czasów Leona X i następców jego, gdy papiezki przepych dążył do zatarcia złotych cesarskich wspomień, wiek odrodzenia przyniósł mu w pomoc swe kwiaty i wieńce, aniołki i gieniusze; a ta nowa, że tak nazwę, romantyczna architektura, zoćmiła swemi bogactwy, szlachetne swej poprzedniczki rysy, dumną prostotą piękne.

Co do rzeźby, ta jest tylko, jak to już gdzieś zda mi się mówiliśmy, z obcćj ziemi zaszczepionym tam kwiatem. W klassy-cznych czasach Rzymianie do Grecyi uczniów posyłali, własnej nic mając szkoły. Po odrodzeniu, rzeźba we Florencyi najprzód,