WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH571 I

555

wiano, miał być połączeniem okregłej czaszki, o czole plaskiem i obliczu ku przodom i pyskowało wydłużonem, z grube mi. nrięsistemi wargami, nosem szerokim, spłaszczonym, krótkim krętym włosem, fałszywie wełną zwanym, czarniawą łub czarną barwą skóry, długiemi ramionami, cienkiemi udami, goleniami bez łydek, piętą mocno wydłużoną i stopą płaską. Wszystkich znamion tej brzydoty w całości nie posiada z pewmością żaden z afrykańskich ludów^T1). Barwa skóry przechodzi owszem przez wszystkie stopnie od czarności hebanu u Jo-lofów⁷ aż do jasności mulata u ludu Wakilema; Bart ii ²) opisuje naw^ret miedzianej barwy Murzynów w Marghi. U wielu pokoleń, jak np. u wspomnianych Joloffów⁷, nie ma wcale szczęk ku przodowi wydłużonych ani warg grubych, mięsistych ³); u niektórych nos jest kończą-sty ⁴)> prosty lub zagięty ⁵); jest nawet rnowm o „grecLch profilach/¹a podróżnicy wołają zdziwieni, „że śród Murzynów⁷ typu murzyńskiego spotkać nie są w stanie" ⁶).

Według dochodzeń Pawła Brocca ⁷) Murzyn ma mieć kończyny górne w porównaniu z dołnemi krótsze, a zatem mniej do małpy podobne od Europejczyka, a chociaż długością kości sprychowmj więcój do małpy jest zbliżony, to krótkością kości ramieniowej oddala się znów od niej więcej, aniżeli Europejczyk. U Muizynów⁷ przeważa rzeczywiście czaszka wmzka i mniej lub więcej wysoka. Jako znamię zaś stałe i wszystkim wspólne można uwrnżać mniej lub więcej ciemne zabarwienie skóry, t. j. żółtawe, nuedziano-czerwonawe, oliw^r-kowe, ciemnobrunatne aż do hebanowo czarnego. Na każdy sposób przew^Tyższa ono zaw^Tsze śniadość cery południowego Europejczyka. Do tego przyłącza się włos, zwykle krótki, na przecięciu poprzecznem eliptyczny, częstokroć na długość rozszczepiony i mocno krety. U Mu-

^T) Murzyn typowy, mówi Winwood Ried (Sarage Africa, str. 516) jest nawet między Murzynami rzadkością.

²) Hord u. Centralafrika. T. II, str. 456.

³) Mango Park, Rtisen, Berlin 1790, str. 14.

⁴) U Murzynów Batonga pomiędzy górami Camerun i Gabunem. Winw. Read. 1, c. str. 515.

⁵) U Murzynów Quissama w Angolu. Hamilton Journ. of the Anthr. Inst, Lond. 1872. T. I. str. 18).

⁶) Hugo H a h n np. pomiędzy ludami Orakuengama i Orambo. Peter-mann’s Mittheilungen 1867, str. 291.

⁷) Anthrop- Review. London 1869. T. VII, str 199.

http://rcin.org.pl