klsti165

konywa się sprzętu, posługiwano się dawniej gładkim sierpem do cięcia trzcin lub trawy. Natomiast na południowo-zachodnich granicach Polski gładki sierp,

167 i 168. Sierpy. — 167. KuriJo, NNE od Sofji, Bułgaria: A. wyrób własny, B. — kupny. — 168. Okolica Mławy, Mazowsze. Zbiory Państw. Sem. Naucz, w Mławie. Rys. autor.

znany gdzie niegdzie (nie wszędzie!) jakoby od czasów najdawniejszych, służył do żęcia zboża. Ale południowo-i północno-zachodnie krańce Poznańskiego wcale go nie używały; tam panował niegdyś wyłącznie sierp ząbkowany.— Gładkie ostrza posiadają też sierpy chorwackie (np. w okolicach Zagrzebia, fig. 171 i 172) oraz niektóre serbskie (fig.l69i 170).

Pospolicie zboża żnie się dość nisko, pozostawiając niewysoką ścierń; choć tu i owdzie (np. w pewnych okolicach wschodniej Wielkorusi)rżyska miewały ponad łokieć wysokości. O prastarym zwyczaju żęcia samych tylko kłosów — który to zwyczaj poprzedził dzisiejszy i przechował się jeszcze gdzie niegdzie w Europie (np. w okolicy Alessio w Albanji) — nic mi dotychczas z terytorjów słowiańskich niewiadomo. Możniby tu tylko zwrócić uwagę na zajmujące podanie o mitycznych istotach karlich, notowane np. na Łużycach. Według tego podania wspomniane istoty, uprawiając zboża „przy żniwach tylko kłoski odrzynały, pozosta- 169—172. Sierpy gładkie (nieząbkowane). wiały zaś słomę". 169 i 170. Serbja. Muz. etn. w Belgradzie.

200. W krajach bułgarskich 171 i 172. Remete pod Zagrzebiem, Chor-(m. i. niegdyś i we wsiach bułgar- wacja. Rys. autor,

skich w Besarabji), a podobno i gdzie niegdzie w serbskich używaną jest przy żniwach tak zwana pałamarka (fig. 173). Służy ona do