System finansowy państwa0001 bmp

177

nadwyżka jednostek samorządu terytorialnego plus deficyt lub nadwyżka funduszy celowych (fundusze ustawowo powołane, których przychody pochodzą z dochodów publicznych, a wydatki są przeznaczone na realizację specjalnych zadań).

Deficyt lub nadwyżka sektora finansów publicznych jest więc pojęciem szerszym niż deficyt lub nadwyżka budżetu państwa. W Polsce stosuje się dwie kategorie określające deficyt lub nadwyżkę finansów' publicznych: deficyt budżetu centralnego oraz deficyt sektora finansów publicznych. Jest to niepoprawnie zarówno metodologicznie, jak i z punktu widzenia przepisów prawnych.

Pojęciem związanym z systemem finansowym państwa jest także pojęcie państwowego długu publicznego, czyli zadłużenie podmiotów sektora finansów publicznych ustalone po wyeliminowaniu przepływów finansowych pomiędzy podmiotami należącymi do tego sektora. Zadłużenie to powstaje w wyniku zaciągania zobowiązali finansowych powodujących lub zwiększających deficyt finansów publicznych. Częścią państwowego długu publicznego jest dług Skarbu Państwa.

Państwowy dług publiczny obejmuje:

1)    zobowiązania sektora finansów publicznych z tytułu wyemitowania papierów wartościowych,

2)    zobowiązania z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek,

3)    zobowiązania z tytułu przyjętych depozytów,

4)    zobowiązania z tytułu wymagalnych zobowiązań jednostek budżetowych,

5)    zobowiązania wynikające z ustaw, orzeczeń sądów, udzielonych poręczeń i gwarancji.

Zgodnie z przepisami prawa Skarb Państwa może zaciągać zobowiązania finansowe do obsługi długu publicznego w postaci kredytową pożyczek oraz emitować ‘skarbowe papiery wartościowe w postaci bonów skarbowych - krótkoterminowe skarbowe papiery wartościowe (do jednego roku) oferowane z dyskontem na rynku krajowym osobom fizycznym i podmiotom gospodarczym, obligacje skarbowe (powyżej jednego roku) oferowane na rynku krajowym i zagranicznym podmiotom gospodarczym i osobom fizycznym, oraz skarbowe papiery oszczędnościowe oferowane wyłącznie osobom fizycznym.

Występowanie stałego, wysokiego deficytu finansów publicznych skutkuje rozchwianiem systemu finansowego państwa oraz oddziałuje negatywnie na sytuację gospodarczą państwa.

TEST PRAWDA/FAŁSZ

1.    System finansowy państwa to pojęcie tożsame z budżetem państwa.

2.    System finansowy państwa służy gromadzeniu i rozdysponowaniu zarówno pieniędzy publicznych, j ak .i prywatnych.

3.    Jedynym podmiotem uprawnionym do podejmowania decyzji odnośnie do pieniężnych środków publicznych jest parlament jako źródło centralnej władzy ustawodawczej.