Podstawy chemii, ćwiczenia laboratoryjne2

pośrednie

odwrotne

Rys. 6.9. Błędy przy odczytywaniu poziomu cieczy spowodowane paralaksą, odczyty 18,36 i 18,55 cm⁵ są nieprawidłowe, odczyt 18.42 jest prawidłowy

Óó

ml

,Ż0°C

\ 7

Rys. 6.11. Wylewanie roztworu z pipety

reczkowujc się odpowiednio dobranym titrantem (wykorzystuje się dwa roztwory mianowane: roztwór mianowany i titrant).

Schemat metod miareczkowania ze względu na sposób wykonania:

, bezpośrednie

Miareczkowanie podstawione (substytucyjne)

Błędy w analizie miareczkowej

Punkt równoważnikowy (PR) w analizie mia reczkowej osiągamy wtedy, gdy substancja ozna czana reaguje z titrantem w ilościach stechiometry cznych. Punkt końcowy (PK) miareczkowania lo taki moment, w którym obserwujemy zmianę barwy wskaźnika oznaczającą koniec miareczkowania. I < dwa punkty powinny się pokrywać PR = PK W praktyce występują między nimi różnice. Jeżeli PK występuje przed PR, to otrzymane wyniki są /n małe - błąd nazywamy ujemnym, w przeciwnym wypadku wystąpi błąd dodatni. Taki rodzaj błędu nazwano błędem systematycznym.

Prócz błędu systematycznego występują błędy przypadkowe, np. z powodu złego skalibrowanm naczynia pomiarowego, zmiany temperatury, błędu paralaksy, który powstaje przez niewłaściwe ustalenie położenia menisku cieczy (rys. 6.9).

Naczynia miarowe

Do dokładnego odmierzania objętości roztworu w analizie ilościowej używani są pipety, kolby miarowe i biurety.

Pipeta służy do pobierania i przenoszenia z jednego naczynia do drugiego cieczy ii ściśle określonej objętości. Rozróżniamy pipety jedno- i wielomiarowe (rys. 6.10).

b) -5

r

t2

V

Rys. 6.10. Pipety: a) jedno-miarowa, b) wielomiarowa

Uo/lwór odmierzamy pipetą w następujący posób: górny koniec pipety trzymamy dużym i średnim palcem, dolny zanurzamy w neczy i za pomocą pompki wprowadzamy ' u cz powyżej kreski. Po zdjęciu pompki poziom cieczy regulujemy palcem wskakującym, po czym ciecz przenosimy do naczynia (rys. 6.11).

144

145