skanuj0008 (151)

Podstawowe Kierunki Kształtowania Warunków Brzmrczunstwa Pracy i Ergonomii

mienia. Tak więc, ryzyko powstawania dolegliwości występuje zarówno przy wykonywaniu prac w nowoczesnych gałęziach przemysłu, jak i w pracy biurowej (W. Huting i inni, 1980; E. Melin, 1987).

Na wielu takich stanowiskach pracy, określanych jako nowoczesne (np. przy pulpitach sterowniczych czy monitorach ekranowych), występuje znaczne obciążenie związane z percepcją informacji (jej odbiór, przetwarzanie i podejmowanie decyzji) oraz stres psychospołeczny.

Przykładem nadmiernego obciążenia na tych stanowiskach jest obciążenie narządu wzroku spowodowane wytężoną pracą wzrokową przy śledzeniu wskaźników na pulpitach i monitorach, koniecznością częstego przenoszenia wzroku między płaszczyznami o różnych kontrastach, oświetleniu i odbiciach (na przykład monitor, klawiatura, papiery, oarzędzia pracy). Wpływa to ujemnie na sprawność układu akomodacji oraz konwergencji oczu, powodując powstawanie objawów zmęczenia wzroku.

Stres psychospołeczny wynika zarówno z przeciążenia, jak i niedociążenia funkcji psychicznych oraz /. relacji społecznych: ze zbyt szybkiego tempa pracy (ub monotonii, nadmiernego lub niedostatecznego obciążenia intelektualnego i związanego z percepcją, złych stosunków międzyludzkich, izolacji społecznej.

Na stanowiskach pracy potokowej lub podczas rutynowych czynności operatorskich stres psychospołeczny wynika z postrzegania tego typu pracy jako abstrakcyjnej, monotonnej, o nadmiernej częstotliwości zadań, przy występujących równocześnie niedostatecznych możliwościach wpływu operatora na sposób wykonywania pracy.

W pracach wymagających wysokich intelektualnych kwalifikacji stres psychospołeczny i nadmierne obciążenie umysłowe może być również czynnikiem potęgującym występowanie dolegliwości układu mięśniowo szkieletowego. Przyczyną tych dolegliwości jest ograniczenie aktywności mięśniowej i wysiłek statyczny mięśni, wynikające z długotrwałego unieruchomienia w pozycji siedzącej i napięcia psychicznego.

Tak więc. bez względu na rodzaj wykonywanej pracy stworzenie stanowiska, które nic powodowałoby nadmiernego obciążenia i zmęczenia pracownika, wymaga rozważenia w procesie projektowania następujących podstawowych elementów:

-pozycji przy pracy

-    wartości sił w czasie wykonywania prac ręcznych, transportu przedmiotów, operowania elementami sterowniczymi oraz w czasie pracy z dużym obciążeniem zewnętrznym

-    obciążenia statycznego wynikającego z konieczności u trzy my w unia wymuszonej pozycji i monotypii, spowodowanej dużą powtarzalnością identycznych ruchów lub ograniczeniami w ruchach

-    wydatku energetycznego wykonywanych czynności

-    organizacji pracy.

W celu sprawdzenia czy stanowisko pracy spełnia wymaganiu ergonomiczne, najczęściej jest stosowany trójstopniowy system oceny (V. Karhu i inni, 1986). System ten może odnosić się do wszystkich czynników stanowiska pracy. Wyznaczane są trzy strefy: czerwona, żółta, zielona (rys. 19.2-1) i w zależności od tego. do jakiej strefy oceniany system pracy jest zakwalifikowany, zaleca się odpowiednie działania.